Ik las Eerste hulp bij klimaatverandering van Anabella Meijer uit 2018. Een ontzettend leuk, leerzaam goed doordacht boek wat behoorlijk tijdloos is. Met flink wat sarcasme, Jon Snow en wat snufjes sex zorgt het ervoor dat ik het in één ruk uitlas.
Angst en kennis zorgen niet voor actiebereidheid, daar is wat anders voor nodig, stelt Anabella. Zij koos voor luchtige, supergrappige tekeningen, waar je nog lang naar blijft kijken omdat de boodschap zo mooi verpakt is. Zij koos ook voor verhalen van mensen die het goede voorbeeld geven. Geen off-the-grid levende veganisten, maar heel ‘haalbare’ mensen met praktische voorbeelden van hoe het ook kan, en ‘guilty pleasures’. Met tips voor kleine stappen die iedereen kan zetten.
De humor en de kwaliteit van de tekeningen en de strips maken dit boek echt uniek, ik zag zoiets nog niet eerder. Ze gaat uit van een aantal typetjes waar je zonder moeite jezelf, de buurman en de recalcitrante schoonfamilie in kunt herkennen. Ze noemt het boek een mix van Al Gore, Monty Python en GoT en daar kan ik me zeer in vinden. Al Gore, omdat het boek toch ook een deel heeft wat ons kennis over klimaatverandering bijbrengt. Waar Gore prachtige foto’s gebruikt, maakt wetenschapper Rolf Schuttenhelm impact door de slimme en grappige tekeningen, het hele vlotte, geinige taalgebruik, en een flinke dosis wetenschap met veel weetjes die ik ook nog niet wist, met name die over de oceanen. Compleet, kort, soms ingewikkeld, en heel duidelijk makend hoeveel factoren meespelen. Knap gedaan!
Psychologie
Maar met alleen kennis komen we er niet, dat weten we inmiddels. Het volgende hoofdstuk gaat dan ook over psychologie, want: als we het weten, waarom doen we dan niet genoeg? Veel bekende en minder bekende onderzoeken passeren de revue, leggen uit hoe moeilijk het is om over klimaatverandering te praten, omdat het is als onze dood. Schuldgevoel aanpraten is zinloos, als er geen handelingsperspectief is, tipt Anabella de ‘groene kerk’. Een effectieve groene kerk zorgt ervoor te leren van de grote religies: 1. creëer een gemeenschap van gelovigen, waar je imperfect mag zijn en elkaar steunt; 2. leg publiekelijk een gelofte af; 3. doe je werving met menselijk, persoonlijk contact (niet: kijk op de website); 4. deel persoonlijke openbaringsverhalen, over het moment dat je dacht: ik móét hier iets mee, dit kan zo niet. Conclusie: samen doen.
Strips, verhalen en oefeningen
Daarna komt een deel met absoluut hilarische strips, die moeilijk na te vertellen zijn. Mijn favoriet: een expliciete neoliberale yup die thuiskomt en zijn vrouw met een ander in bed aantreft. ‘Moet je wat harder je best doen’ zegt ze. ‘Marktwerking, concurrentie, weet je wel.’ ‘Ik eis dat je hiermee stopt, anders ga ik weg en neem ik alles mee!’ briest hij. Zij: ‘Je lijkt Shell wel. Bewijs liever dat je er nog toe doet.’ Echt, je moet het zien om het helemaal te waarderen. Daarna komt een deel met de verhalen van de ‘haalbare’ mensen, allemaal onbekenden, en het boek sluit af met allerlei oefeningen, om je aan het ‘doen’ te krijgen. Een 5-stappenplan, werd ons beloofd op de kaft. Gelogen! zegt Anabella, zoiets kun je niet in een stappenplan zetten, daar is het veel te complex voor. En gelijk heeft ze, het zijn er maar 4! Voelen – Willen – Kunnen – Doen!
Ik gaf het boek 4 *.
Koop Eerste hulp bij klimaatverandering
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken. Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief of op de wekelijkse blog-updates!