Ha ha ja, dit gaat over mij! Dat dacht ik regelmatig toen ik de nieuwste bundel van Roos Vonk las: O nee dit gaat over mij, uit 2024. Het is een selectie uit de columns voor Psychologie Magazine van de laatste 5 jaar. Ik lees het PM niet, en vond de stukjes (dus) verrassend, vaak lekker pittig, soms hilarisch maar altijd leerzaam.
Roos, hoogleraar sociale psychologie put voor haar columns vaak direct uit allerlei onderzoek, maar ook geeft ze ons regelmatig haar, uiteraard in haar vakgebied gefundeerde, mening. Zo denkt ze dat vele politici baat zullen hebben bij therapie en stelt ze in het stuk ‘Rijp voor de divan’ dat hun enorme aandacht voor beeldvorming veroorzaakt wordt door onzekerheid. En dat staat ‘een integere betrokkenheid bij de inhoud’ in de weg. Met wat coaching gaat de aandacht weer naar de eigen drijfveren en intrinsieke waarden. Zouden de kiezers dan afhaken? Zij wedt van niet. Ik ben niet psychologisch onderlegd, maar denk óók van niet. Ik houd wel van mensen die écht ergens voor staan. Sterker nog: ik stem er op.
Het psychologie-boek O nee dit gaat over mij …
… gaat natuurlijk niet alleen maar over politiek, het gaat juist over allerlei alledaagse dingen. Zoals faken. Nee niet weer dat van politici, maar dat van ons. Uit onderzoek blijkt dat als je je positief gedraagt, je je ook positiever gaat voelen. Dus complimentjes uitdelen, vriendelijk zijn, hulp aanbieden, maken een ander én jezelf gelukkig. Ook al heb je er geen zin in, ook al doe je maar alsof je erin gelooft, ook al is het eigenlijk egoïstisch van opzet. Maar: de ander is blij en lacht je toe, en die reactie raakt jóú weer. En zo ga je er toch in geloven. Maar let op: faken werkt alleen bij aardig doen. Van een orgasme faken, krijg je geen orgasme, en van doen alsof je iets snapt, ga je het echt niet snappen. Alleen van aardig doen, word je aardig. Doen dus, zegt Roos.
Porno en vlees
Een bijzonder grappige column gaat ook over onzekerheid, nu die bij mannen over de grootte van hun penis. Ze kijken veel porno en zien daar bovengemiddeld grote gevallen. Aggossie! Nou, wij vrouwen hebben het ietsjes zwaarder: bij ons gaat het over het héle lichaam. Wij zien namelijk continu vrouwen met ‘bovenmaats grote borsten (die tegen alle natuurwetten in niet hangen) en ondermaatse wespentailles, plus gefotoshopte stralende gezichten’. En níet (alleen) in porno-films, welnee, in álle media. Voor mannen is er goed nieuws, want een uroloog maakt duidelijk dat veganistisch eten goed is voor de bloedcirculatie, ook die in de penis. Dus mannen: blijf weg van porno en vlees! Voor vrouwen is het helaas niet zo simpel …
Aliens
Politiek, seks, wat nog meer? Nou, aliens. Stel je voor, wij ontdekken een bewoonde planeet. Met diverse vormen van aliens. Die we lang bestuderen. Wat zijn ze bijzonder! En dan bedenken dat we die goed kunnen gebruiken. Voor medische proeven, om CO2 uit de atmosfeer te halen, om op te eten! We gaan ze fokken! Wat nou onethisch? Het zijn toch geen mensen? Maar dit soort aliens hebben we al, fascinerende dieren met de meest bijzondere zintuigen, waar we niets van begrijpen. (Zeker! Ik las erover in Een immense wereld). Laten we die dieren eens nog beter bestuderen, in plaats van te gebruiken en te consumeren!
Een betekenisvol leven leiden
Roos maakt zich dus regelmatig boos. Over onze omgang met dieren, en over ongelijkheid, over duurzaamheid. Alles buiten haar controle. Accepteren dan maar? Mindful zijn, lekker zen, op zoek naar persoonlijk geluk? Nou, de situatie accepteren zéker niet, wél de emoties die erbij horen. Wél betrokken blijven, de situatie willen verbeteren. Niet weglopen, maar uit je hart met anderen erover spreken. Een betekenisvol leven leiden. Dan komt geluk vanzelf mee.
How-to-lijstjes
Heel anders weer zijn haar stukjes over de uitkomsten van onderzoek, die gaan over statistiek, over gemiddelden, en geen voor iedereen toepasbaar How-to lijstje opleveren. Een verkoper die de lichaamshouding van zijn klanten spiegelt verkoopt gemiddeld meer dan een verkoper die dat niet doet. Dat houdt natuurlijk niet in dat élke klant die wordt gespiegeld, ook wat koopt, en elke klant die niet wordt gespiegeld, niks koopt. De waarde van de onderzoeken is het begrijpen van het onderliggende proces. Dat begrip kun je dan in elke situatie creatief inzetten. En het spiegelen treedt vaak onbewust op, als er een ‘klik’ is. Die klik zorgt voor gemiddeld hogere verkopen. Het bewust inzetten van dit soort trucs kan juist averechts werken.
De invloed van je omgeving
Een van de laatste stukjes gaat over de invloed van de omgeving. Eet je samen met iemand die veel eet, dan eet je zelf ook meer. Ga je om met slanke mensen, dan word je zelf ook slank. Ga om met intelligente mensen …etc. Ik kon het haast niet geloven. (De onderbouwing is te vinden in Roos’ boekje ‘Je bent wat je doet’.) Dus heb je goede voornemens: verander je omgeving!
Dit was maar een hele kleine selectie van stukjes uit columns die mij opvielen, maar er staat natuurlijk meer, veel meer in.
Evaluatie van O nee dit gaat over mij
De columns zijn prettig leesvoer: geen jargon, geen lange zinnen, geen verwijtend vingertje. Maar wel herkenbaar vaak, en ik las in elke column wel iets wat ik nog niet wist. Roos schrijft ook met humor, of cynisme af en toe. Ik zat regelmatig te glimlachen! Ik rolde niet van mijn stoel van de inzichten, maar leerde er steeds weer iets van.
Ik ben er van overtuigd dat alle columns wetenschappelijk onderbouwd zijn al wordt niet in alle columns ook naar onderzoeken verwezen. Roos schrijft ook veel: ‘ik denk’, of ‘ik vermoed’. Dat zal gebaseerd zijn op haar kennis van onderzoeken op gerelateerde gebieden. Ik vertrouw haar mening, door haar autoriteit op dit gebied. Het is wel jammer als een verwijzende voetnoot naar een ander boek van haarzelf gaat, liever zie ik daar de uiteindelijke externe onderbouwing.
De columns zijn tijdloos, het gaat nergens over specifieke mensen of gebeurtenissen, en als er al statistieken uit eerdere jaren zijn gebruikt, heeft Roos deze ge-update naar 2024. Dat maakt alle columns ook qua context relevant. En natuurlijk zijn de onderwerpen allemaal nog steeds van belang. Politiek! Seks! Schaamte over je lichaam! Zullen we daar ooit klaar mee zijn?
Ik gaf het boek 3 1/2*
Ken je dit boek? Wat vond je ervan?
Lees O nee dit gaat over mij …
- via de (online) bibliotheek (dat deed ik ook)
- digitaal en gratis via Kobo Plus
- of uit een minibieb!
Koop O nee dit gaat over mij …
- bij de kringloop
- bij een tweedehandsboekenwinkel zoals Boekwinkeltjes
- bij je lokale boekwinkel, eventueel via Libris (affiliate link)
- of via B-Corp Bol (affiliate link)
Keus genoeg!
Elly Stroo Cloeck schrijft recensies en samenvattingen van management- en maatschappijboeken.
Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief of op de wekelijkse blog-updates!