Big Data is hot, gedrag is fascinerend. Combineer de twee en je hebt dit intrigerende boek van Alex Pentland: Sociale Big Data. Als professor en onderzoeker aan het MIT heeft hij zijn proefpersonen uitgerust met ‘sociometers’ die al hun gedrag (maar dan ook echt àlles) meten. Niet alleen kan hij met de resultaten gedrag voorspellen (predictive analytics), maar ook hoe gedrag zich verspreidt, als de griep zeg maar. Sterker nog: hij kan de griep voorspellen door ons veranderend gedrag! Ja ja, en je privacy dan? dacht ik toen ik dit las. Maar ook daar heeft hij een antwoord op in dit bijna wetenschappelijke boek dat veel details geeft, tot de algoritmes aan toe.
Sociale Big Data : ideeënstromen
Waar komen nieuwe ideeën vandaan? En hoe worden die ideeën in actie omgezet, wordt het concrete innovatie? Dat is het werkgebied van de sociale fysica: de wiskundige verbanden tussen de ideeënstroom enerzijds en het gedrag van mensen anderzijds. Klinkt droog, maar dat is het bepaald niet. De data die worden gebruikt zijn telefoongegevens, pinbetalingen, gps-gegevens, enzovoorts. Dit is reality mining waarvoor Pentland ‘levende laboratoria’ gebruikt: groepen mensen worden van seconde tot seconde gevolgd, jaren achtereen. Een badge, de zogenoemde sociometer, verzamelt elke 16 miliseconde data over locatie, communicatie, lichaamstaal, spreektoon, wie er in de buurt is, workflow, taken van de drager en nog veel meer. Dat zou ik weleens willen zien!
Mensen beïnvloeden elkaar, inspireren elkaar. Met hoe meer mensen je omgaat buiten je directe omgeving (exploratie), hoe meer nieuwe ideeën je zult opdoen, en weer zult delen met anderen. Dit levert jou en je omgeving meer succes op. Deze relatie heeft Pentland aangetoond in diverse onderzoeken. Interessant is dat alléén maar omgaan met “vreemden” ook niet goed is, omdat je succes bereikt door samen te werken, en dat doe je met je naaste omgeving. Door alleen om te gaan met je naaste omgeving, kom je in een ‘echokamer’ terecht, waar iedereen alleen elkaars meningen herhaalt. Dodelijk voor innovatie. Er moet dus een balans komen tussen ‘exploratie’ en betrokkenheid. Pentland meet die balans door reality mining in organisaties, laat er wat algoritmes op los, en kan daardoor redelijk nauwkeurig succes en innovatie voorspellen.
Epidemieën
Op grotere schaal worden deze voorspellende algoritmes gebruikt, om bijvoorbeeld epidemieën te voorspellen. Als we ons niet zo lekker voelen verandert ons gedrag: we gaan meer met elkaar bellen. Als een hele woonwijk of stad dit doet, kan dit dus een hele vroege waarschuwing zijn voor een epidemie. Super nuttig lijkt me.
Privacy
Als GRC-professional en IT-auditor heb ik natuurlijk direct vragen over privacy: hoe beschermen we al die data? En wie is daar eigenaar van? Pentland doet zijn initiatief ‘Data for Development’ of D4D uit de doeken, gestart in 2013 met een pilot over belpatronen en mobiliteit in Ivoorkust. Hiermee werd armoede en etnisch geweld onderzocht. In de datapool worden de data bewerkt met algoritmen en alleen de geaggregeerde resultaten worden verstrekt, niet de data zelf. Hierbij werd een juridisch contract gebruikt, waarin het doel en gebruik van de data precies is omschreven. Pentland voorziet een dergelijke structuur, OpenPDS, voor alle dataverzamelingen, wereldwijd. Het individu is eigenaar en bepaalt voor welk doel hij zijn data ter beschikking stelt.
De mogelijke nieuwe toepassingen van Big Data, en hoe dit de gezondheid in de wereld kan bevorderen en armoede kan bestrijden, vond ik erg inspirerend. Door de gedetailleerde uitwerking van de onderzoeken raakte ik er ook van overtuigd dat dit allemaal haalbaar is. Inhoudelijk is dit boek top!
Schrijfstijl
Ik had wel wat moeite met de schrijfstijl. De auteur is een autoriteit op dit gebied en dat laat hij je weten ook. “Dit boek ……..is gebaseerd op een aantal van mijn artikelen die recentelijk zijn verschenen in ‘s werelds meest vooraanstaande wetenschappelijke tijdschriften”. Op elke bladzijde is een dergelijk “ik-statement” te vinden. In het begin verleent het wel de nodige geloofwaardigheid aan zijn stellingen, maar door de overdaad vond ik het al snel irritant worden. Amerikaanse stijl opschepperij die in Nederland minder goed valt, denk ik.
Daarnaast is het geschreven in een wat pompeuze stijl en zit er redelijk wat jargon in, als een wetenschappelijk artikel. Daardoor moet je heel geconcentreerd lezen. “Omdat de sociale fysica geen poging doet innerlijke cognitieve processen vast te leggen, is ze inherent probabilistisch, met een onreduceerbare kern van onzekerheid ten gevolge van het buiten beschouwing laten van de generatieve aard van het bewuste menselijke denken.” Zomaar een voorbeeld.
Uitvoering
De grafieken zijn oorspronkelijk in kleur, maar nu in 50-tinten-grijs afgedrukt, waardoor de interpretatie best lastig is. Tenslotte is de vertaling soms wat onlogisch: de eerdergenoemde sociometer wordt vertaald als “naamkaartje” en ik realiseerde me pas later dat waarschijnlijk een badge wordt bedoeld. We kennen die al met chips voor toegang tot kantoren en de centrale printer, maar ook met tegoeden voor de betaling in de personeelskantine. Pentland’s badge is uitgerust met nog veel meer functionaliteit om beweging, audio en gedrag in het algemeen te registreren. Om zo’n badge met naamkaart te vertalen…..tja.
Als je door deze uiterlijkheden heen kunt prikken, heb je een bijzonder interessant boek in handen! 3 sterren ***
Sociale Big Data van Alex Pentland, uitgegeven bij Maven. ISBN 978 94 9184 533 8. Maven heeft mij een gratis boek toegestuurd voor deze recensie.