Acht seconden. Zolang kun je je aandacht onafgebroken richten op iets of iemand. Daarna zakt de focus weer in, op weg naar chips, apps of gedachten. In 2000 was de gemiddelde aandachts-spanne nog twaalf seconden. Het smartphonetijdperk heeft er in zestien jaar 30% afgesnoept (bent u er nog?). Zelfs de goudvis heeft de mens ingehaald: het diertje kan maar liefst negen seconden onafgebroken focussen. Zo begint het boek Mindgym van Wouter de Jong, uit 2018.
Mindgym …
… vervolgt met de impact van alle afleidingen en informatie-overload: een ‘overbelaste aandacht-spier’. Die spier moet worden getraind. Uit onderzoek blijkt dat aandachtstraining niet alleen zorgt voor minder stress en een beter humeur, maar ook een beter werkend immuunsysteem. Waarmee het nut van aandachtstraining en daarmee dit boek als ‘sportschool voor je geest’ voor mij al vaststaat.
Het boek bestaat uit 3 delen: Aandacht, Compassie en Geluk, vier hoofdstukken per deel. Die hoofdstukken hebben een heel herkenbare, gevarieerde en gestructureerde indeling, die inhaakt op de metafoor van de sportschool: elk hoofdstuk staat voor een week ‘trainen’. Ze beginnen met een warming up, die de theorie behandelt. Veel tekeningen en modellen, en veel referenties naar sociaalwetenschappelijke onderzoeken, naar publicaties in vakbladen en naar management-boeken. De auteur heeft onder andere gebruik gemaakt van het bekende boek “De zin van het bestaan’ van Viktor Frankl, waar ook Covey naar verwijst in zijn ‘De 7 eigenschappen……’ Ook zijn Otto Scharmer’s ‘Theorie U’, Daniel Pink’s ‘Drive’, Rick Hanson’s ‘Geheugen voor geluk’ en Tal Ben-Shahar’s ‘Gelukkiger’ gebruikt. Fijn lijstje voor de lezer die meer verdieping wil.
Oefeningen als in de sportschool
Die theoretische warming-up is gelardeerd met sit-ups: kleine oefeningen. Ook bevat de warming up ‘eye-openers’: korte beschrijvingen van experimenten die echt je ogen openen en je ‘dat kan niet waar zijn’ doen denken. Na de warming up komt er een blessurewaarschuwing: wat moet je vooral niet doen?
Dan begint de training: voor elke week een aantal oefeningen in drie varianten: light, medium en intens. Bijna alle oefeningen worden ondersteund door audiotracks (in mp3) die je van de bijbehorende website kunt downloaden (29 tracks – 600 MB). Bij de training horen natuurlijk ook trainingstips van je personal trainer! Ten slotte is er de cooling down, waarin je reflecteert op de resultaten van die week en dat hoofdstuk.
Compassie
Toen ik begon aan de vier hoofdstukken over Compassie, was ik wat sceptisch, zo’n zweverig onderwerp! Wouter begint echter met het aanhalen van de resultaten uit meer dan 200 artikelen en studies, te vinden op de website van Stanford University, Neurochirurgie. Deze bewijzen dat compassietraining onder andere het volgende oplevert: veerkracht, meer effectiviteit en pro-activiteit, positieve emoties, zelfrespect, emotionele intelligentie, beter immuunsysteem, gezonder eetpatroon.
Dat klinkt bepaald niet zweverig, en blijkt veroorzaakt te worden door meer hersengolven in de gammafrequentie, duidend op beter samenwerkende hersendelen, waardoor er makkelijker topprestaties geleverd worden. Een van de oefeningen in dit deel is gericht op voorstellingsvermogen, wat abstract klinkt, maar concrete effecten oplevert: verbeelding kan je ‘slimmer’ maken. In een experiment moest de ene groep proefpersonen vijf minuten aan professoren denken, de andere groep aan hooligans. Daarna kregen beide triviant-achtige vragen. De ‘professoren’ scoorden significant beter. Overtuigd? Ik wel.
Wilskracht
In het deel Geluk gaat het laatste hoofdstuk over Wilskracht. Mochten de oefeningen niet het gewenste effect hebben, dan heeft Wouter nog een eye-opener voor je: De wekker ‘SnuzNLuz’ helpt je met opstaan door geld van jouw bankrekening naar je minst favoriete goede doel over te maken als je te lang blijft snoozen. Grappig!
Briljant boek
Wouter heeft een buitengewoon prettige schrijfstijl: informeel, grappig en toch heel duidelijk met veel herkenbare voorbeelden en mooie quotes. Op elke bladzijde moest ik wel even glimlachen! Ook is zijn stem op de audiotracks prettig, hoewel hij voor mij soms iets te snel spreekt.
Dit boek is nuttig voor……..iedereen. Er wordt op dit moment veel geschreven over ons gebrek aan focus door sociale media, dat probleem is erg herkenbaar. Omdat het boek start met ‘Aandacht’, is de stap om te beginnen erg klein. Het boek nodigt ook uit om direct te beginnen met de oefeningen, deels omdat week 1 start met lichte, korte oefeningen, deels omdat de theorie en de wetenschappelijke onderbouwing de effectiviteit van oefeningen geloofwaardig maakt. Ik vond dit een briljant boek, heel knap om zo’n rationele fundering te leggen onder een dergelijk onderwerp, en slim om zowel structuur als humor te gebruiken. Als ‘Blauw’ persoon vond ik vooral de structuur erg prettig: een duidelijk plan voor elke week, een opbouw van licht naar wat zwaarder, van kort naar wat langer. Heb ik nog een verbeterpuntje? Nee. Zelfs geen typefout.
Wouter heeft wel een waarschuwing: beperk je niet tot lezen. Kennis is nog geen ervaring. Als je een doktersrecept alleen leest, word je daar ook niet beter van! Trainen dus!
Ik geef het boek 5*.
Je kunt dit boek kopen bij Managementboek.nl en Bol.com.
Elly Stroo Cloeck is specialist op het gebied van GRC en Internal Audit. Daarnaast schrijft ze samenvattingen en recensies van managementboeken. Ze ontving dit boek van Managementboek.nl om te recenseren.