Een IT-implementatie waarbij iedereen gewoon blijft doen wat hij al deed. Die bijna niets kost. Die geen nieuwe processen creëert. Zonder een batterij externe consultants. En toch, of juist daarom, succesvol is. Een utopie? Niet volgens de non-invasive methode. Deze is letterlijk niet ingrijpend, in de medische wereld wordt de term invasive gebruikt om het verschil tussen wel of niet door de huid heen gaan aan te duiden. Een IT-implementatie dus die lijkt op het aanleggen van een verbandje in plaats van een operatie. Dit is het uitgangspunt van het boek Non-invasive data governance van Robert Seiner uit 2019.
Het managementboek Non-invasive data governance…
… geeft antwoord op drie vragen: 1. Wat is data governance? 2. Waarom is data governance belangrijk? 3. Hoe richt je data governance in met de minste weerstand en de grootste kan op succes?
Data governance, waarom zou je dat in je bedrijf moeten willen? Data wordt steeds belangrijker voor de bedrijfsvoering en er komt steeds meer van. Jammer dan, als je de data die je hebt niet optimaal kunt gebruiken. Bedenk eens wat je allemaal niet kan met je data! Welke besluiten kun je er niet mee onderbouwen? En welke marketingacties kun je niet monitoren met klantdata? Maar ook: welke processen kun je niet optimaliseren? En waarom niet?
Omdat de data die je hebt niet gedeeld wordt tussen afdelingen. Omdat de kwaliteit van data niet goed is. En misschien neem je wel onnodige risico’s met je datagebruik, denk aan privacy en beveiliging. Het data-probleem wordt door de auteur vrij kort uiteengezet, maar er wordt al zoveel over die problematiek geschreven dat dit niet voelt als een omissie. Het boek gaat heel gestructureerd in op de oplossing: data governance.
Data governance implementeren
Na de uitleg wat non-invasive data governance nu eigenlijk is, wordt eerst aandacht besteed aan het nut ervan. Daarna komt een overzicht hoe je een data governance implementatie kunt plannen en hoe je gebruik maakt van alle goede werkwijzen die je bedrijf al heeft. De kern is: formaliseer en structureer al die best practices. Doe dan een gap-analyse en vul in wat er ontbreekt, gebaseerd op die best practices.
De auteur besteedt erg veel aandacht aan de rollen en verantwoordelijkheden van de diverse functies en sluit af met drie matrices in Excel: voor de data en het gebruik ervan, voor de activiteiten en wie ze uitvoert, en voor de communicatie en op welke tijdstippen die moeten plaatsvinden.
Data governance maturity model
In de planningsfase introduceert de auteur een Data Governance Maturity Model, gebaseerd op het bekende Capability Maturity Model. De verschillende niveaus (initieel, herhaalbaar, gedefinieerd, managed en geoptimaliseerd) zijn kort, misschien te kort, omschreven, maar voor iemand die vaker met CMM heeft gewerkt wel herkenbaar.
Er is een zelf-test opgenomen, waarmee de bestaande processen qua volwassenheid kunnen worden ingeschat. Deze test is echt veel te simpel uitgewerkt: je scoort een 5 – dus geoptimaliseerd- als ‘je denkt niets meer te kunnen verbeteren’; een 4 bij ‘niet perfect, maar voldoende’, een 3 bij ruimte voor verbetering’, een 2 bij ‘aanzienlijke ruimte voor verbetering’ en een 1 bij ‘we lopen steeds grotere risico’s’.
Hier kun je echt niet zelf mee aan de slag en verwachten dat je met een goed onderbouwd verbeterplan eindigt. Daar is een expert bij nodig. Maar wacht. De auteur is consultant. Je verwacht dus een aanbeveling om externe experts te gebruiken. Verrassing: natuurlijk adviseert hij om een ‘mentor’ in te huren die ervaring heeft met een non-invasive methode (en CMM lijkt me).
Maar tegelijkertijd adviseert hij juist tégen het gebruik van externen omdat deze bedrijfskennis missen, geen relatie hebben met de mensen en vooral: de cultuur niet kennen. En dat advies is ook logisch: als je gebruik wilt maken van alles wat er al is en wat er al gedaan wordt, is een insider de aangewezen persoon om dat te doen.
Rollen en verantwoordelijkheden
Wat die insider of eigenlijk insiders moeten gaan doen is uitgebreid uitgewerkt in de hoofdstukken over rollen en verantwoordelijkheden. Mij viel vooral de grote hoeveelheid betrokkenen op, met allemaal verschillende functies: Data stewards, data domein stewards, coördinatoren voor de data domein stewards, de data governance raad, data governance partners, het data governance team, de data governance manager. De methode mag dan ‘niet ingrijpend’ zijn, de personele infrastructuur is wèl vrij complex.
Evaluatie
Ik heb best wat opgestoken van dit boek, het is prima geschikt voor mensen die wat met IT hebben, maar geen diepgaande IT-expertise hebben. Het boek is prettig geschreven met hier en daar een persoonlijke noot en een grapje. Elk hoofdstuk sluit af met een overzichtje van de kernpunten en aan het eind van het boek is ook nog eens een samenvatting van de methode opgenomen.
Het boek heeft ook een aantal schema’s, onder andere voor die hele handige matrices. Die zijn volgens de tekst in kleur uitgevoerd, maar in grijstinten gedrukt en zo toch wat minder overzichtelijk. Natuurlijk staan ook in dit boek weer wat typo’s (daar ben ik best gevoelig voor) waarvan de verwijzing naar de website van de schrijver / consultant de meest grappige is: rsteiner@kikconsluting.com. Je zult maar slut (slet) genoemd worden door je uitgever!
Ik gaf het boek 3 1/2 *
Je kunt dit boek kopen voor €53,06 bij Managementboek.nl en voor de engelse versie betaal je €34,99 bij Bol.com. Opvallend: er zijn maar erg weinig Nederlandstalige boeken over dit onderwerp. Gat in de markt?
Verder lezen?
Een paar maanden geleden las ik Waardecreatie met het Internet of Things van Marco Heida, wat ook over data gaat, maar dan met name over het gebruik in allerlei sensoren en andere ‘dingen’. Dit uitstekende boek is voor €24,99 te koop bij Bol.com en Managementboek.nl Natuurlijk kun je ook eerst mijn recensie lezen!
Elly Stroo Cloeck is project- en interimmanager. Daarnaast schrijft ze samenvattingen en recensies van managementboeken. Ze ontving dit boek van Managementboek.nl om te recenseren.