Een groepje oud-leerlingen, op bezoek bij hun voormalige leraar, praten over hoe succesvol ze zijn, en ook over hun stress. De leraar biedt ze koffie aan. Ja, lekker! Hij komt terug met een grote pot koffie en een dienblad vol verschillende kopjes, van plastic bekers tot mooi porselein en zilver. Iedereen pakt natuurlijk het mooiste kopje. De leraar zegt: jullie wilden alleen maar koffie. Status, bezit, ego, zijn als de kopjes. Leven is als de koffie. Als je een stressvrij leven wilt, negeer je de kopjes en geniet je van de koffie. Een leerzame quote uit het boek De Logica van Geluk (Solve for Happy – Ik las dit boek in het Engels) van Mo Gawdat.
Geluk
De schrijver Mo Gawdat is van huis uit ingenieur, en werkte als Chief Business Officer bij Google X, de innovatietak van Google. Hij was al heel snel succesvol, en toch niet gelukkig. Dat ging hij eens onderzoeken, als data-analist alle variabelen van zijn leven bestuderend. Toen overleed zijn zoon Ali, en begon hij zijn gedachten op papier te zetten. Uitgangspunt is zijn wiskundige formule: Geluk = jouw beleving van de gebeurtenissen in je leven – (minus) jouw verwachtingen van hoe het leven eruit zou moeten zien. Zijn je verwachtingen hoger dan je beleving van de realiteit? Dan ben je niet gelukkig. Werk dus aan een positievere beleving en lagere verwachtingen. Klinkt simpel, en dat is ook het mooie van dit boek.
Geluk, ongeluk, pijn en lijden
In hoofdstuk 1 gaat hij dieper in op geluk, ongeluk, pijn en lijden. Pijn is nuttig, waarschuwt je voor gevaar. Lijden is mentaal in pijn blijven hangen, onnodig. Geluk en ongeluk hebben alleen te maken met de gedachten die we hebben, niet met concrete gebeurtenissen. Het zit allemaal in je hoofd en dus kun je een bewuste keuze maken om gelukkig te zijn. Het lukt ingenieur Gawdat om dit niet zweverig te maken!
Illusies, blinde vlekken en waarheden
De volgende hoofdstukken gaan in op 6 illusies die wij over de werkelijkheid hebben, 7 blinde vlekken, en 5 waarheden. De illusies en blinde vlekken zijn bekende kost voor lezers van boeken over psychologie, maar bijzonder nuttig, met mooie voorbeelden en praktische oefeningen.
Hij haalt onder andere wetenschappelijk onderzoek aan waaruit blijkt dat onze hersenen ontworpen zijn om meer aandacht te geven aan negatieve ervaringen. Nuttig in de oertijd, beetje minder handig in de moderne tijd. Leuk is het voorbeeld waarom het nutteloos is om teveel waarde te hechten aan wat een ander van je vindt. Een man en zijn jonge zoon zijn met hun ezel op weg naar de markt. De zoon laat uit respect zijn vader op de ezel rijden. “Wat een wrede vader. Kijk dat jongetje lijden!”. Ze ruilen. “Kijk wat een brutale jongen. Hij laat zijn oude vader lopen.” Ze klimmen beiden op de ezel. “Kijk wat een wrede familie, die arme ezel!”. Ze dragen de ezel naar de markt. “Kijk wat een idioten. Wegwezen!”.
De 5 waarheden zijn anders, meer spiritueel. Ik was echt gegrepen door zijn hoofdstuk over Dood, waar natuurlijk zijn ervaringen met het overlijden van zijn zoon Ali centraal staan, maar dat ons ook de vraag stelt waarom we zo verschrikkelijk ongelukkig worden van de dood, terwijl je natuurlijk moet verwachten dat iedereen een keer overlijdt. Geniet van het leven, en probeer niet de dood onder controle te krijgen.
Ontwerp en God
Minder gecharmeerd was ik door zijn hoofdstuk over Ontwerp, waarin hij stelt te kunnen bewijzen dat er wel Een Grote Ontwerper (een God, of hoe je het wilt noemen) moet zijn, want dat de kans dat we toevallig zo ‘precies goed’ geworden zijn als we zijn, wel oneindig klein is. Zelf als agnost kon ik mij niet vinden in die redenatie, maar ik begrijp wel dat deze veronderstelling troost biedt als je ervan uitgaat dat je overleden dierbaren bij deze Ontwerper zijn.
Persoonlijke ervaringen
Het boek is erg prettig om te lezen, met tips die worden uitgelicht, een duidelijke structuur, goede illustraties en korte nuttige oefeningen. Daarbij is het heel persoonlijk geschreven, met veel eigen ervaringen en vooral veel verwijzingen naar zijn overleden zoon Ali. Deze combinatie van data en gevoel maakt het boek heel bijzonder.
1 miljard gelukkigen
Mo Gawdat is inmiddels weg bij Google en is de beweging OneBillionHappy begonnen. Die beweging is net zo simpel als zijn geluksformule: Stap 1: maak gelukkig worden je prioriteit. Stap 2: lees het boek. Stap 3: vertel 2 mensen over hoe je gelukkig wordt, die dat ook weer aan 2 mensen moeten uitleggen, enzovoorts. Een kettingreactie. Mooi idee, en ook goed voor de verkoop van zijn boek. Maar daar zal het niet om begonnen zijn. Of toch? Daar gaan mijn negatief ontworpen hersenen weer…….
Ik gaf het boek 4 1/2 *
Je kunt dit boek kopen voor €20,00 bij Managementboek.nl en Bol.com.
Verder lezen?
Bij het schrijven van dit boek heeft Gawdat gebruik gemaakt van een lange lijst van bekende managementboeken. Voor zijn uitleg wat de relatie is tussen geluk en succes (je wordt niet gelukkig van succes, maar succesvol van gelukkig zijn) maakt hij onder andere gebruik van Malcolm Gladwell’s Uitblinkers, waarin wordt aangetoond dat 10.000 uur iets oefenen je daar uiterst succesvol in maakt. En wie gaat nu 10.000 uur iets doen waar hij niet gelukkig van wordt? Ik vond Uitblinkers een uitstekend boek en schreef er een recensie over. Je kunt het boek kopen bij Managementboek.nl en Bol.com. Daarnaast heb ik er ook een Samenvatting van, te koop in de webshop en bij de meeste eBoekretailers, waaronder Bol.com.
Onze negatieve hersenen en andere onhandige afwijkingen komen uit Daniel Kahneman’s Ons Feilbare Denken. Moeder der managementboeken, waarin bijzonder aansprekend wordt uitgelegd hoe Systeem 1 (intuïtie, routine) en Systeem 2 (ratio, bewust) in je hersenen samenwerken. Die routines zijn makkelijk en snel, maar niet altijd juist…..Lees hier verder over dit uitstekende boek!
In het hoofdstuk over onze wens alles onder controle te hebben maakt Gawdat gebruik van bestseller De zwarte zwaan van Nassim Nicholas Taleb, wat onder andere gaat over de best wel hoge kans dat er iets gebeurt wat wij als zeldzaam beschouwen, en omgekeerd. Dit boek was een enorme eye-opener voor me! Je kunt het boek kopen bij Managementboek.nl en Bol.com.
Tenslotte nog een boek wat ik niet ken, maar wat erg interessant lijkt: Een ding tegelijk, van Rick Hanson. Dit is de opvolger van Boeddha’s brein, en legt een relatie tussen de hersenen en de lessen van Boeddha. Geschreven door een neuropsycholoog die tegelijkertijd meditatieleraar is. Eén ding tegelijk kun je kopen bij Managementboek.nl en Bol.com. Ook Boeddha’s brein is te koop bij Managementboek.nl en Bol.com.
Elly Stroo Cloeck is specialist op het gebied van GRC en Internal Audit. Daarnaast schrijft ze samenvattingen en recensies van managementboeken.