Ik las Leiderschap ontraadseld van Manfred Kets de Vries uit 2001. Ik geef je een mini-recensie van ongeveer 2 minuten leestijd. Wat was mijn opinie over dit boek? 3 1/2 *
De achterflap zegt eigenlijk alles: ‘Organisaties zijn net auto’s. Ze rijden niet uit zichzelf, ze hebben mensen nodig …‘ De vergelijking met de in 2001 nog-niet-zelfstandig-rijdende-auto’s is indicatief voor de meeste voorbeelden in het boek: behoorlijk gedateerd. En de focus op mensen geeft mooi de inhoud weer: het gaat om de leider, maar nog meer om de relatie met zijn mensen. Kets de Vries is econoom én psychoanalyticus, en de inhoud van het boek is dan ook een mooie mix tussen psychologie en hoe het er bij bedrijven aan toe gaat. Het is ook behoorlijk compleet: van emotionele intelligentie tot de uitdagingen van het zoeken naar/ zijn van de opvolger (generatiejaloezie!), van het mosselsyndroom (je ergens aan hechten voor de rest van je leven) tot het Dilbert-fenomeen (gebrek aan menselijkheid in organisaties). Bijzonder interessant vond ik het hoofdstuk over authentizotische organisaties: een combinatie van authentiek en zotikos, ofwel vitaliteit.
Bekende ideeën
Kets de Vries waarschuwt de lezer dat veel van zijn betoog niet nieuw is, maar stelt dat bekendheid geen reden mag zijn die ideeën te negeren. Het gaat erom hoe ze de lezer, en diens bedrijf raken. Dat klopt natuurlijk, maar het maakt het geheel dan wel compleet, maar wat minder spannend om te lezen.
De vertaalslag naar de leider zelf en zijn bedrijf wordt concreet gemaakt door allerlei vragenlijstjes en selfassessments. Deze vond ik nogal rudimentair, wat de auteur zelf óók zegt, maar hij wil het niet te ingewikkeld maken en toch aanzetten tot reflectie. Er zitten echter wel pareltjes tussen. Zo wordt de lezer geadviseerd de kernideologie van zijn bedrijf te identificeren met de volgende vraag: Stel dat al je medewerkers op de Titanic zitten en er kunnen er maar 4 in de reddingsboot. Welke 4 medewerkers zijn zó belangrijk voor het DNA van je organisatie en het opnieuw opbouwen ervan, dat juist zij worden gered?
Humor
De schrijfstijl van het boek is vlot, soms wat gezwollen, maar ook vaak grappig. Zo is er een quote in het begin: ‘de geest verslijt niet, maar roest weg.’ Ook: ‘het is makkelijker van mensen te veranderen dan mensen te veranderen.’ Ondanks de bekendheid van de ideeën las ik veel boeiende voorbeelden (hoewel gedateerd en meestal uit de VS) en originele insteken. Zo is er een heel kort hoofdstuk over Effectief Leiderschap, waarin de auteur aangeeft dat er (in 2001) al 9000 onderzoeken zijn naar de kenmerken daarvan, en ontelbaar veel boeken erover, met inspiratie van Jezus, Atilla de Hun, Romeinse en Griekse filosofen, Machiavelli, allerlei dieren, het Oosten (w.o. Sun Tzu), etc. Sommigen zijn heel kort (‘Leiderschap-10 minutengids’) of hebben titels als ‘The Idiot’s Guide’, en ‘Sex, Lies and Leadership’.
Gelukkig heeft Kets de Vries zelf nog wel wat toe te voegen en komt uiteindelijk met de volgende cruciale vaardigheden: Enthousiasmerendheid, Sociabiliteit, Receptiviteit, Innemendheid, Betrouwbaarheid, Analytische Intelligentie en Emotionele Intelligentie. En ja, dat klinkt weer bekend.
Ik gaf het 3 1/2 *
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken. Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief.
Of abonneer je op de blog-updates!