Waar hebben jouw klimaatmaatregelen de meeste impact? Bij je bedrijf! En hoe krijg jij jouw bedrijf mee? Daar heeft Charlotte Extercatte een model voor ontwikkeld én (i.s.m Joep Boerboom) in 2022 een boek over geschreven: Klimaatwerkers. Hierin lees je de verhalen van zes volstrekt verschillende (soorten) klimaatwerkers en doe je inspiratie op. Aan het werk!
Het managementboek Klimaatwerkers …
… opent met een pijnlijke observatie: veel mensen doen thuis al ‘iets’ aan het klimaat, maar op het werk niet. Thuis wordt afval gescheiden, maar als er op het werk geen aparte tonnen staan, kaart je dat niet aan. ‘Laat maar’. Thuis eet je biologisch of scharrel, maar in de bedrijfskantine leg je op je bord wat er wordt aangeboden. Natuurlijk komt het omgekeerde ook voor. Hoe mooi zou het zijn als de twee omgevingen elkaar positief zouden beïnvloeden! Als je jouw milieumaatregelen op je werk kon introduceren. En als milieumaatregelen op het werk het privégedrag van je collega’s veranderen.
Op het werk maak je méér impact, omdat de schaal groter is. En je hoeft geen topfunctie te hebben, je kunt klein beginnen, zo laat een aantal voorbeelden uit dit boek zien.
Interface
De eerste klimaatwerker uit het boek begint bepaald niet klein. Ray Anderson, de CEO van tegelfabrikant Interface, besluit te gaat voor een footprint van 0, na het lezen van een boek van Paul Hawken. Het boek beschuldigt het bedrijfsleven van het vernietigen van de aarde, maar geeft tegelijkertijd aan dat bedrijven de enigen zijn met genoeg macht om de zaak op te lossen. Anderson’s werknemers zijn in verwarring over deze plotselinge ambities en twijfelen aan de haalbaarheid. Niet zo gek, dit speelt in … 1994! Toch komt er een plan, en wordt er een ‘dreamteam’ geformeerd, mét Paul Hawken. Het duurt 20 jaar voor die 0 wereldwijd bereikt is. Vanaf dat moment wordt ingezet op regeneratie, op herstel dus.
Auteur Charlotte Extercatte werkte in die periode ruim 2 jaar bij Interface en gebruikt haar ervaring daar en bij andere bedrijven om het ‘4C Veerkrachtmodel’ (verder) vorm te geven. Het hoofdstuk over Anderson, en elk van de hoofdstukken erna over andere klimaatwerkers, wordt afgesloten met tips en lessen die gelinkt zijn aan het model.
Klimaatwerkers
De tweede klimaatwerker is hoogleraar bij Nyenrode, en breekt een lans voor rentmeesterschap, met denken vanuit het collectief (i.p.v. louter het bedrijfsbelang), lange termijn focus, gericht op samenwerking. Als een hechte familie, die het vanzelfsprekend vindt om voor elkaar te zorgen.
De derde klimaatwerker is directeur Innovatie bij Albron, een cateringbedrijf, en richt zich op minder verspilling en gezonder, plantaardiger eten. Hij gaat op zoek naar klanten (vaak overheid en non-profit) die dit belangrijk vinden, om het hoger op de prioriteitenlist bij Albron te krijgen.
De vierde klimaatwerker is docent op een hogeschool die een nieuwe lesmethode ontwikkelde om leerlingen te laten wennen aan het oplossen van complexe problemen, zonder boeken en lessen, maar mét internationale netwerken.
De vijfde klimaatwerker werkt bij een provincie en heeft de leiding over het project energietransitie. Hij is van huis uit ingenieur, maar baalt van de focus op declarabele uren in plaats van effect van zijn werk, de rapporten die hij schrijft. De rentmeesterschapsgedachte van de provincie past beter. Recent is hij overgestapt naar het Ministerie van EZ en Klimaat, waar hij nog meer impact denkt te kunnen maken.
De laatste klimaatwerker werkt bij een gevelsystemenleverancier (denk aan rolluiken, luifels, e.d.) met een moedermaatschappij in Duitsland. Hij werkt nauw samen met Interface en krijgt het MT van de Nederlandse vestiging vrij makkelijk mee in een cradle-to-cradle aanpak. Dat is anders bij de Duitse moeder en de andere landenorganisatie, door cultuurverschillen kost het heel wat tijd om de ideeën uit te zaaien.
Ieder op eigen wijze
De kracht van dit boek is de variatie van de klimaatwerkers: de CEO van een multinational, een hoogleraar en een docente, een beleidsmedewerker bij de overheid, medewerkers bij relatief kleine bedrijven die bottom-up moeten werken. Een heel mooi, breed palet waarin uiteraard op verschillende manieren wordt gewerkt en waaruit dan ook verschillende lessen te leren zijn.
Wat me raakte is de eerlijkheid van de klimaatwerkers. Eentje zegt dat het benutten van kansen en daarvoor erkenning krijgen voor hem belangrijker is dan ‘het redden van de wereld’. Prima, vanuit verschillende drijfveren bijdragen is nu eenmaal nodig, we hoeven niet allemaal met soep te gooien.
Het laatste hoofdstuk vat de ‘lessen’ samen en bespreekt het model. Het benadrukt het belang van samenwerken en het hebben van ‘volgers’. Het geeft ook wat hoop: we kunnen best van een anderhalve-meter-samenleving naar een anderhalve-graad-samenleving. En tenslotte wijst het erop dat we álle partijen nodig hebben: multinationals en MKB, overheid en onderwijs. En álle soorten werkers: beleidsmakers, professionals, CEO’s en uitvoerders.
Evaluatie
De verhalen van de klimaatwerkers individueel worden vrij gedetailleerd uitgewerkt, niet alleen qua aanpak en hobbels onderweg, maar ook qua persoonlijke omstandigheden, jeugd, carrière, etc. Dat maakt het persoonlijk, maar omdat het geen ‘goeroes’ zijn vond ik het toch wat te langdradig, ook al zijn de drijfveren belangrijk. Meer aandacht voor de aanpak van de diverse projecten of de manier van overtuigen had ik beter gevonden. En meer anekdotes misschien, die zijn ook leerzaam.
Het model is duidelijk en niet heel verrassend, de 4 C’s (randvoorwaarden) en succesfactoren zijn, als je de uitleg leest, niet nieuw voor projectmanagement. Ze hebben wat specifieke namen gekregen om het mooi binnen V.E.E.R.K.R.A.C.H.T te laten passen. De bijbehorende instrumenten worden niet of uiterst summier uitgewerkt. Het is net alsof je het model al zou moeten kennen uit een eerder boek.
Al met al is het een goed geschreven, redelijk inspirerend boek met weinig theorie en veel praktijk. Vrij compact en netjes uitgevoerd, dus lekker leesbaar en geschikt voor een brede doelgroep. Met de tips kun je zeker aan het werk!
Ik gaf het boek 3 1/2*
Ken je dit boek? Wat vond je ervan?
Koop dit boek
o.a. bij
- Managementboek.nl
- Bol.com
- Libris.nl, steun je lokale boekhandel
- Boekwinkeltjes, lekker duurzame exemplaren-met-ervaring
Keus genoeg!
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken. Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief.
Of abonneer je op de blog-updates!