Zelden heb ik zo ademloos (pun intended) een managementboek zitten lezen! Niet omdat de hierin beschreven 8ste eigenschap van Covey nu zo boeiend is, of het persoonlijkheidsmodel van Management Drives. Wèl omdat deze en veel andere managementlessen ingebed zijn in de bergbeklim-ervaringen van Katja Staartjes, de eerste Nederlandse vrouw op de top van de Mount Everest. In Topteams – Samen bergen verzetten van Katja Staartjes en Menno Boermans (die de werkelijk schitterend foto’s in dit boek nam), wordt je meegenomen op een klimexpeditie. De management- en teamlessen die Staartjes beschrijft kunnen net zo goed gebruikt worden in de Himalaya als in jouw saaie kantoorbaan.
De managementlessen van Topteams ..
…zijn verdeeld in 6 fasen van 3 pijlers: 1. Expeditie: Doel, Koers, Voorbereiding. 2. Team: Teamgrootte, Teamprofiel, Regie. 3. Basiskamp: Energie, Vertrouwen, Communicatie. 4. Beklimming: Leiderschap, Samenwerken, Teamontwikkeling. 5. Top: Commitment, Veerkracht, Grenzen. 6. Afdaling: Succes vieren, Reflectie, Groeipad.
Waar een verkeerde beslissing de dood kan betekenen
De managementlessen uit dit boek zijn niet nieuw. Echter, de impact van een ‘fout’, of het nu een verkeerde beslissing of een niet goed functionerend team is, is tijdens de beklimming van een ‘achtduizender’ zoals de Mount Everest, wel veel groter en kan het verschil tussen leven en dood betekenen. Juist dat maakt dat je ontzettend meeleeft met Katja en haar klimteams. Je bent bang, als zij bang is bij het oversteken van een spleet via een met mos begroeide boom en met ver onder haar een woest kolkende rivier. Boos, als haar team de top niet kan halen omdat een ander team zich niet aan gemaakte afspraken houdt. Ontroerd als ze op de top staat na wekenlange ontberingen. Geschokt, als een medeklimmer de afdaling niet overleeft. Door de aansprekende verhalen blijven de bijbehorende lessen langer hangen (respectievelijk: accepteer hulp, blijf positief, vier je succes op een goed moment, denk aan de afronding).
De lessen van een expeditieleider
In bekende managementboeken zoals Jim Collins’ Built to Last of Menno Lanting’s Olietankers en Speedboten, worden heel veel bedrijven bekeken om de effectiviteit van een methode of concept te bewijzen. In Topteams is sprake van maar 1 casus, namelijk de expedities van Katja zelf. Sterk hiervan is dat de auteur erbij was, alle omstandigheden kent die een beslissing beïnvloedden en ook zeker niet te beroerd is om voorbeelden van haar eigen falen als leider te geven. Bij de bedrijvenvergelijking kan een auteur nooit echt alle inside information krijgen, het ‘bewijs’ komt veelal uit biografieën en interviews, waardoor je niet alle context meekrijgt. Dat is bij Topteams dus anders.
De verhouding tussen de expeditie-ervaringen en de management-theorie kantelt richting de expedities. Hierdoor lees je het boek bijna ademloos uit, maar blijft de theorie wat oppervlakkig, per onderwerp een alinea tot hoogstens een pagina. Het vertelt wat je moet doen, maar niet hoe. Daarvoor zul je de bronnen waarnaar in de literatuurlijst wordt gerefereerd moeten bestuderen, waaronder boeken van Covey, Belbin, en Lencioni.
Een aanwinst voor je boekenkast
Het boek is heel mooi uitgevoerd. De foto’s, die zeker de helft van het boek uitmaken, zijn schitterend. Daarbij is elke foto voorzien van een toepasselijke quote of les, die ook weer heel goed bij het onderwerp van het betreffende hoofdstuk past.
Dat levert een dilemma op: zet ik dit boek in de werkkamer tussen de boeken van Menno Lanting en David Graeber? Of in de zitkamer tussen de boeken van Frans Lanting en David Attenborough?
Je koopt dit boek, wat ook (niet helemaal toevallig) op de Shortlist staat voor Managementboek van het Jaar 2020, bij Managementboek.nl en bij Bol.com.
Verder lezen?
Staartjes verwijst naar de boeken van een aantal managementdenkers, waaronder:
De 8-ste eigenschap van Stephen R Covey. Met vele voorbeelden en een praktisch model leert je je potentieel aan te spreken en zo je talenten en bekwaamheden te vergroten. Covey laat zien hoe je ook anderen kunt helpen het beste uit zichzelf te halen. Zo boor je zowel persoonlijk als binnen uw organisatie, veel meer creativiteit aan en bereikt je krachtige resultaten. Dit boek is te koop bij Managementboek.nl en Bol.com
Teamrollen op het werk van Meredith Belbin. Een goed team is geen willekeurige verzameling individuen, maar bestaat uit teamleden met verschillende rollen. Om optimaal te functioneren, moet elk teamlid de rol vervullen die hem van nature het beste ligt. Hoe je die theorie in alledaagse werksituaties kunt toepassen lees je in dit boeiende boek. Het is te koop bij Managementboek.nl en Bol.com
In ‘De vijf frustraties van teamwork’ legt Patrick Lencioni de kern van samenwerking in teams bloot. Dat doet hij aan de hand van een parabel, waarin Catherine Peterson als CEO een ‘disfunctioneel’team moet leiden. Dat is onderling zo in conflict is geraakt dat het de hele organisatie negatief beïnvloedt. Gaandeweg openbaren zich vijf grote frustraties waarmee teamleden worstelen en die de samenwerking saboteren. Gebrek aan vertrouwen, angst voor confrontatie, gebrek aan betrokkenheid, afschuiven van verantwoordelijkheid en niet-resultaatgericht werken. Dit boek is te koop bij Managementboek.nl en Bol.com
Elly Stroo Cloeck is projectmanager en auteur. Ze schrijft recensies en samenvattingen van managementboeken, en verzorgt managementboek-gebaseerde permanente educatie via 1001managementboeken. Ook is ze jurylid voor ‘Managementboek van het jaar 2020’.