We leven in een VUCA-wereld. Dan kun je als een konijn verstijfd in de koplampen van een aanstormende auto kijken, je overweldigd voelen. Je kunt ook aan de slag, jezelf en je organisatie beoordelen op je aanpassingsvermogen en dit groter maken, stap voor stap. In het mooi uitgevoerde en overzichtelijke Hoe-boek voor wendbaarheid van Hanneke Moonen uit 2021 vind je inspiratie, oefeningen en hulpmiddelen gebaseerd op beproefde methoden. Een doe-boek dus.
Het model waar het managementboek Hoe-boek voor wendbaarheid …
… aan is opgehangen is het overzichtelijke ‘wendbaarheidswiel’ bestaande uit vier dimensies met de bijpassende 20 oplossingsrichtingen en 37 interventies. Dit overzicht kan ook prima dienstdoen als quick reference card als je het boek uit hebt en met onderdelen aan de slag wilt.
Het boek heeft 2 delen. In deel A vinden we een stukje theorie over wendbaarheid, een uitgebreide wendbaarheidsscan op organisatie/afdeling/team niveau en een opzet hoe je je wendbaarheidsproject (het is tenslotte een hoe & doe-boek) vorm kunt geven. In deel B gaan we per dimensie de diepte in met verschillende oplossingsrichtingen en oefeningen/ interventies.
De 4 dimensies van wendbaarheid
De vier dimensies zijn: Strategisch, Mensen & teams, Organiseren en (Zelf)leiderschap. Het onderdeel Mensen & teams is veruit het grootst, niet zo gek met een auteur uit de HRM-hoek.
Binnen de dimensies vinden we de bekende thema’s die op een praktische manier zijn uitgewerkt met oefeningen en templates. Mijn eerste indruk was ‘een beetje simplistisch’ toen ik het hoofdstuk over Strategie las. In tweede instantie realiseerde ik me dat niet elk bedrijf een Shell is die hiervoor McKinsey inhuurt. Je kunt met de onderwerpen heel goed kleinschalig en praktisch aan de slag door de oefeningen met je team te doen. Ook in de andere 3 dimensies worden beproefde theorieën en methoden kort geïntroduceerd, waarna je stappen kunt maken door de interventies uit te voeren.
Agile
Denk niet dat dit boek over Agile werken gaat. Agile komt pas bijna aan het eind aan bod, als specifieke methode om samen te werken en sneller tot resultaat te komen. Het boek gaat over wendbaarheid in het algemeen, omgaan met totaal nieuwe, onverwachte omstandigheden. En dat is ook iets anders dan flexibel zijn, want dat is inspelen op veranderingen die je aan ziet komen. In het boek valt er dus erg veel onder ‘wendbaarheid’, ook bekende manieren om instroom / doorstroom/ uitstroom van personeel te optimaliseen. Een feest der herkenning!
Evaluatie
Er wordt veel geschreven over onze VUCA-wereld, met haar snelle, onverwachte veranderingen, en hoe organisaties hiermee moeten omgaan. Het onderwerp is nog steeds actueel en relevant. Moonen maakt het minder overweldigend, meer hanteerbaar. Kleine stapjes zetten is het uitgangspunt, en dat is prima. Verstijfd in de koplampen kijken is geen recept voor succes.
De meeste interventies zijn gebaseerd op brainstorm en post-it sessies op steeds een ander onderwerp. Ik had daar wel iets meer creativiteit verwacht. Ook de templates zijn veelal heel simpel, vaak Balanced Scorecard-achtig, maar nodigen wel uit om direct te beginnen met invullen.
De voorbeelden die ter inspiratie worden gegeven, zijn heel aansprekend. Zoals die over de website van Coolblue, die onder Gewoon, doen uitstraalt dat fouten maken mag, als je ervam, ervan leert. (Overigens staat dat niet meer zo op de Coolblue website, misschien werd het grapje door website bezoekers niet begrepen en leverde het geen glimlach maar telefoontjes op? Dan is daar óók van geleerd).
De opzet is inspirerend en afwisselend, zowel qua inhoud als qua uitvoering. Het kleurgebruik en de lay-out zijn mooi gekozen. Heel fijn zijn de QR-codes bij de verwijzingen naar literatuur, websites, TEDtalks en andere filmpjes. De templates voor de invuloefeningen zijn handig, ik zou ze zelf kopiëren, want in boeken kladderen doe ik niet. Een aantal (maar niet allemaal) zijn ook te vinden in de digitale toolbox op de website van Moonen. Als je met meer mensen de wendbaarheidsscan invult in die toolbox, krijg je een rapportage die mooi visueel is gemaakt met een spinnenweb.
Doelgroep
De primaire doelgroep is de leidinggevende. Voor een aantal interventies heb je wel een procesbegeleider nodig, daarom kunnen ook adviseurs en coaches goed met het boek aan de slag.
Maar ook mensen die alleen leidinggeven aan zichzelf, zo blijkt uit het voorwoord. Het schrijven van het boek was een uitdaging, zegt Moonen, ze was niet zo wendbaar als ze dacht. Maar 2 van haar interventies hielpen: daadwerkelijk tijd inplannen voor creativiteit en reflectie, en een zelfassessment met 12 invalshoeken uitvoeren op je persoonlijke wendbaarheid . Kijk, het is ook een zelfhulpboek! En ja, ik pikte voor mezelf als zelfstandige inderdaad wat zaken op.
En misschien is het óók wat voor Shell? Dat bedrijf komt momenteel niet echt wendbaar over….
Ik gaf het 4 *
Ken je dit boek al? Wat vond je ervan?
Je kunt dit boek kopen bij Managementboek.nl en bij Bol.com.
Verder lezen
Moonen gebruikt veel bekende thema’s en methoden in haar boek. Een daarvan is de Cirkel van invloed uit het boek De 7 eigenschappen van effectief leiderschap van Stephen R. Covey. De bottom line is: doe iets aan de dingen waar je invloed op kunt uitoefenen. Probeer die cirkel ook te vergroten. Maar over wat buiten die cirkel valt moet je je niet idioot druk maken: focus! Dit boek barst van de wijsheden die hun weg vonden naar vele managementboeken. Ik schreef een Samenvatting van.
Ik mopper een beetje over het gebrek aan creativiteit van de interventies, die òf een assessment zijn, òf een post-it sessie. Dat komt misschien omdat ik begin vorig jaar het superleuke boek Spelen met samenwerken van Félice de Charro las. Hoe maak je samenwerkings-problemen bespreekbaar? Je doet gewoon een leuk spelletje! En dan wel een spel wat helemaal is toegesneden op de problematiek, waar je wat van leert, en wat je snel kunt doen. Ik werd helemaal vrolijk van dit uiterst praktische boek, deels omdat de spellen zo leuk zijn, maar ook omdat je er direct mee aan de slag kunt, zonder dure consultants. Ik schreef een uitgebreide recensie van dit boek. Of kijk direct bij Managementboek.nl en Bol.com
In onderdeel diversiteit worden een aantal methoden genoemd om mensen met verschillende drijfveren in je team te krijgen en ook iedereen invloed te laten hebben. Wat de drijfveren betreft ben ik groot fan (en voorheen ook gecertificeerd consultant) van Management Drives. Deze methode was echt een eye-opener voor me, en ik heb het dan ook toegepast bij mijn grootste klant, met veel succes. Ik schreef een recensie over het bijbehorende boek.
Wat inclusie betreft, verwijst Moonen naar de Zuid-Afrikaanse methode Deep Democracy, die door zowel Danielle Braun als Jitske Kramer veel wordt gebruikt en getraind. Supernuttig! Natuurlijk las ik er een boek over: Deep Democracy van Jitske Kramer. Ik vond het zo goed dat ik er een Samenvatting van schreef. Dit is bij Kobo een van mijn best gewaardeerde samenvattingen, trouwens.
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken. Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief.
Of abonneer je op de blog-updates!
[email-subscribers-form id=”1″]