Ergens mee dealen … dat betekent meestal met veel weerstand het minimale doen. En laat dat nu juist niet de insteek van dit fijne boek zijn! Het is gericht op de MKB-ondernemer die wel groene ambities heeft, maar geen Duurzaamheidsspecialist op de loonlijst. Die de Green Deal en de rest van de regelgeving niet als moetje ziet, maar als uitgangspunt voor verduurzaming! David Boekel (RSM Accountants) en zijn 5 mede-auteurs hebben een overzichtelijk boek geschreven wat voornamelijk vanuit de Accountancy is ingestoken.
Het eerste wat ik lees is de verantwoording van de impact van het boek op de natuur. De cover is gemaakt van landbouwafval, het binnenwerk van gerecyclede vezels, de inkt is bio-inkt. Het hele boek is klimaatneutraal. Kijk, dat vind ik nou leuk, walk the talk. Goed begin.
Het managementboek Dealen met de Green Deal …
… verklaart het nut van de accountancy-expertise bij de auteurs door te stellen dat onpartijdige verslaglegging van ‘de duurzame intenties’ (waarom de intenties, vraag ik mij af, praatjes vullen geen gaatjes) en het auditen van de prestaties zorgt voor het opschalen van duurzaamheidsactiviteiten én, misschien nog belangrijker, voor het ontmaskeren van greenwashers. Daarnaast is er bij de auteurs expertise aanwezig over de circulaire economie. David Boekel is accountant bij RSM, Mark de Lat is organisatieadviseur bij Eshuis, Dick de Waard werkte bij EY. Alje Kuiper werkte bij Randstad en brengt de sociale component in, Jacqueline Hofstede en Douwe Jan Joustra zijn gespecialiseerd in innovatie en circulair
Maatschappij
Het eerste van de vier delen gaat over de algemene transitie vanuit de maatschappij, en hoe dat impact heeft op de huidige businessmodellen. De eerste 8 (van de 40) tips uit dit boek hebben dan ook betrekking op kennis van duurzaamheid zelf, de wensen van de klant, de missie van het bedrijf, en de impact van het huidige businessmodel. Interessant in dit deel vond ik onder andere de stelling over de afhankelijkheid van het MKB van wat er in de rest van de keten gebeurt. Als de afnemers geen opslag willen betalen, kun je als MKB lastig investeren in duurzame activa zoals elektrische auto’s. (Dat klink als erg korte-termijn-denken, hetzij van het bedrijf, hetzij van de bank die dit moet financieren.)
Naar het groene gedrag van die afnemers, of van ons, burgers in het algemeen, is onderzoek gedaan: we denken wel groen, maar doen het niet. Vrouwen doen wél veel meer als mannen, ze eten bijvoorbeeld veel minder vlees, pakken minder vaak de auto en vaker een trui. Jongeren praten wel over duurzaamheid, maar doen veel minder groen dan andere leeftijdsgroepen. Wachten op afnemers die opslagen willen betalen, etc. lijkt mij dan toch echt te lang duren.
Regelgeving
Het tweede deel gaat over regelgeving en financiën, de invloed hiervan op bedrijven en de rol hierbij van de accountant en financieel professional. Zeer vanuit de Accountancy geschreven, en dat blijkt helaas ook uit de schrijfstijl: bijna elke zin is passief. Ik werd gek van ‘wordt’ (pun intended). Ook blinken de zinnen uit in ‘vaagtaal’ zoals: ‘een juiste balans vinden (tussen E, S en G) leidt tot betere resultaten’. Een MKB-ondernemer die dit boek leest worstelt nu juist met die balans. De inhoud van dit deel is zondermeer nuttig: TCFD en haar denkmodel, CSRD en de implementatieverplichting. Die verplichting is in eerste instantie gericht op de grote ondernemingen, maar zij zullen ook informatie nodig hebben van hun afnemers en leveranciers: het MKB. Ook de discussie wanneer de omslag, het kantelpunt, komt is goed: best snel, in 2025 al!
Motivatie
Het derde deel gaat over de motivatie van de MKB-ondernemer: externe druk, of toch innerlijke drive? Dit hoofdstuk is weer wat abstracter, met bespiegelingen over purpose, geluk en succes, over geld en status, over de betekeniseconomie. Hierbij mooie voorbeelden van Dopper en Tony Chocolonely en een casus, die alleen om de systeemwereld lijkt te gaan (strategie, SMART doelen, manifest, daarna besluitvormingsproces, risicomanagement, beoordeling en beloning). Het resultaat is een impactbusinessmodel. Wat er in de leefwereld duurzaam gedaan wordt in de casus, is niet duidelijk.
Overheid
Het laatste deel zoomt in op de support vanuit de overheid: EU, Nederlandse overheid en lokale instanties. Gemeenten hebben inmiddels duurzaamheidsambtenaren en stimuleringsregelingen. Dit deel heeft veel voorbeelden van projecten in verschillende regio’s en gemeenten. De overheid zet minder in op controle, maar doet aan conditiesturing: condities scheppen zodat partijen zelf stappen kunnen zetten richting de (globale) doelen. Veel voorbeelden gaan over circulariteit, hieraan is op veel plekken blijkbaar al veel gedaan. Een hot item als het stikstofdossier wordt even genoemd, in combinatie met conditiesturing. Een wat diepgaandere analyse van dit onderwerp was misschien wat vernieuwender geweest.
Interviews
Het boek is gelardeerd met interviews met de 6 schrijvers, heel goed om deze mensen wat beter te leren kennen. Er is wel sprake van wat herhaling met de tekst in de hoofdstukken, dat lijkt onvermijdelijk. Bijzonder aardig vond ik de favoriete boeken van de 6. Ze noemen ‘Wat op het spel staat’ van Philipp Blom, ‘Corporation 2020’ van Pavan Sukhdev, het rapport ‘Towards a circular economy’ van de EllenMcArthur Foundation, ‘De meeste mensen deugen’ van Rutger Bregman, ‘De mens is geen plaag’ van Cees Buisman, ‘Het Happy 2050 scenario’ van Babette Porcelijn en ‘Omarm de chaos” van Jan Rotmans.
Evaluatie
Het boek bracht mij niet veel nieuws, wel moet ik zeggen dat het deel over de wet- en regelgeving heel overzichtelijk is en zeker toegevoegde waarde heeft. Het is denk ik wel typisch voor de Accountancy-beroepsgroep om te analyseren wat er al is en niet te veel te filosoferen over wat zou kunnen. Het brengt de MKB-ondernemer houvast, niet direct inspiratie.
De accountant/financieel professional komt niet als pro-actief naar voren, in het adoptiemodel wat in deel 3 wordt gepresenteerd, haakt de accountant pas aan als de kritische massa is bereikt. Dit is ongetwijfeld de realiteit op dit moment, maar of het goed is ….. De auteurs daarentegen presenteren zichzelf als voorlopers, af en toe lees ik nét iets teveel zelf-reclame.
Het boek is goed verzorgd en prettig leesbaar (op de passief zinnen en vaagtaal na in sommige delen). De tips zijn nuttig, en worden aan het eind alle veertig herhaald, dat levert een fijne checklist op.
Voor de MKB-ondernemer die zich nog niet heeft verdiept in Duurzaamheid is dit zeker een aanrader.
Ik gaf het boek 3 1/2*
Ken je dit boek? Wat vond je ervan?
Koop dit boek
o.a. bij
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken. Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief.
Of abonneer je op de blog-updates!
[email-subscribers-form id=”1″]