Als Formule 1 fan ben ik direct getriggerd door ‘in pole position’. En als Financial ligt de CFO mij na aan het hart. Dus begin ik met hoge verwachtingen aan het Engelstalige boekje The CFO in pole position van Mohamed Bouker e.a. uit 2020. Helaas, ook al las ik het helemaal uit, het bleef voor mij een DNF: Did Not Finish.
Het managementboek The CFO in pole position …
… stelt dat organisaties betere beslissingen kunnen nemen door het meer of beter gebruiken van betrouwbare data. Dat is veel rationeler dan menselijke beslissingen en natuurlijk ook veel sneller. Dit klinkt bekend, en de onderbouwing ervan is gebaseerd op bekende voorbeelden en bronnen. De auteurs stellen verder dat de CFO bij uitstek geschikt is om hier de verantwoordelijkheid voor te dragen, de architect van de ‘Decision Oriented Organisation’ te zijn, om een aantal redenen. Echter, deze laatste stelling wordt nergens onderbouwd. Statistieken, falsificatie, ik heb het niet aangetroffen in het betoog. Het blijft bij meningen, one-liners en anekdotes. Niet overtuigend, als een Mazepin die de eindstreep niet haalt.
Structuur van het boek
Het eerste hoofdstuk gaat in op de nieuwe rol van de CFO. De volgende 5 hoofdstukken zijn gewijd aan ontwikkelingen in technologie, algoritmen en (big) data, gelardeerd met veel anekdotes en quotes. Interessante stof, dat zeker, maar niets nieuws. Gewoon een goed overzicht. In hoofdstuk 7 draait het om beslissen op basis van al die data. Gebruik maken van Artificial Intelligence levert betere beslissingen op. (Wel beter, maar niet leuker, zo stelt Sebastian Vettel. Vroeger bepaalde de coureur hoe hij het snelst door de chicane kon, nu zijn de engineers dat, op basis van data. Ik vraag me af: presteert hij zo slecht omdat hij het leuk probeert te maken?). De hoofdstukken hierna zoomen in op hoe je dit kunt organiseren in je bedrijf.
CFO
Maar waarom moet de CFO nu persé de aanjager zijn van data driven decisions? Dat komt neer op 3 CFO-karakteristieken:
- CFO’s zijn objectief. CFO’s zijn het (financiële) geweten van het bedrijf en degenen die de uiteindelijke besluiten nemen waar het geld aan besteed wordt. Om dat te doen steunen ze altijd op feiten, zonder vooroordelen. Daar zijn ze op getraind.
- CFO’s verbinden. Omdat digitale transformatie holistisch en integraal is, hebben CFO’s een voordeel omdat ze altijd al spin in het web waren en steeds meer stafafdelingen onder zich krijgen (denk aan HR, IT en Risicomanagement). Hiermee dragen ze nu al verantwoordelijkheid voor het soepel lopen van het primaire proces.
- CFO’s begrijpen informatie. CFO’s zijn getraind om betrouwbare informatie te creëren, te verzamelen en te verspreiden.
Dit alles maakt de CFO perfect geschikt als architect van de ‘Decisions Oriented Organisation’, aldus de auteurs. Ik vind het opvallend dat een digitale transformatie (digitale optimalisatie is een betere beschrijving, lijkt me), die juist ingrijpt in het primaire proces met ‘data driven decisions’, niet onder de verantwoordelijkheid van datzelfde primaire proces valt, Operations dus. Het is vast niet zo dat Operations altijd een beetje op intuïtie besluiten heeft genomen. Of misschien is het beter om juist een Chief Data Officer te benoemen, waar je al zoveel van ziet. Of net wat breder: een Chief Transformation Officer, zoals bij Stena Line, waar men zelfs naar volledige Artificial Intelligence decisions wil. Helaas wordt in het boek niet ingegaan op deze en andere alternatieven, en de voor- en nadelen hiervan. Misschien wel omdat alle drie auteurs van oorsprong uit de financiële hoek komen?
Kennis van statistiek
Een interessante stelling is dat de CFO niet evenveel van statistiek hoeft te weten als een goede data scientist, maar de kennis van deze analist kan checken door hem te vragen naar Simpson’s paradox. Als de reactie een glazige blik is, kent de analist zijn vak niet. Als CFO hoef je de achtergrond van die paradox niet te kennen, de vraag stellen is voldoende. Ik vind dit niet alleen verwerpelijke gedrag, maar vraag me ook af hoe je als CFO verantwoordelijk kunt zijn voor alle data-analyses en daarop gebaseerde besluitvorming, als je de vrij bekende Simpson’s paradox niet kent. (Ken je het niet? Hier de uitleg)
Evaluatie
De kapstok van Formule 1 is hot, actueel en ook heel aansprekend, want data is daar alles. Helaas zijn veel van de overige voorbeelden in het boek die als onderbouwing voor data driven besluitvorming worden gebruikt, behoorlijk uitgekauwd. Zoals Blockbuster, die de nieuwe streamingtechnologie niet implementeerde en failliet ging. In 2013. Direct hierna volgen de voorbeelden van Kodak en Nokia. Gaap. Helaas lees ik ook weinig nieuws bij de ‘denkers’ die ter inspiratie worden genoemd. Om Daniel Kahneman kun je in een boek over besluitvorming natuurlijk niet heen, maar Simon Sinek, Clayton Christensen, Michael Porter?? Gaap. En natuurlijk komt als voorbeeld van transformatie de T-Ford weer voorbij: “als je de mensen had gevraagd naar hun wensen, hadden zij ‘snellere paarden’ genoemd”. Gaap. De onderbouwing van het CFO-als-architect-betoog is niet zozeer uitgekauwd, maar minimaal.
Het taalgebruik is populair, vrij wollig en met heel veel uitdrukkingen (‘waddling along with the penguins’) die grappig moeten overkomen. Prettig in het eerste half uurtje lezen, maar daarna wordt het vervelend en gaat het klinken als een presentatie of key-note van een consultant.
De structuur van het boek is goed. De hoofdstukken starten met een introductie van de inhoud en worden meestal afgesloten met conclusies. Ook is er hier en daar een samenvatting halverwege en aan het eind van het hoofdstuk, dat is handig. De cover is mooi, in zwart-wit, mèt race-auto.
Doelgroep
Tijdens het lezen vroeg ik me regelmatig af wat nu precies de doelgroep van dit boek is. Een CFO die nog niet zoveel van ‘data driven’ weet, lijkt me niet zo geschikt als architect. En een CFO die juist alles van data en algoritmen weet, leest het boek niet uit, denk ik. De rest van het bestuur dan, als er twijfel is wie achter het stuur te zetten? En dan nog, als zij om zich heen kijken naar wat gangbaar is, wat zien ze dan? Of zou bij Red Bull de CFO verantwoordelijk zijn voor het Data Driven Decisiontaking?
Ik gaf het 3 *
Ken je dit boek? Wat vond je ervan?
Je kunt dit boek kopen o.a. bij Managementboek.nl en bij Bol.com
Of ga naar je lokale boekhandel. Of doe eens duurzaam en kijk voor een exemplaar met ervaring bij Boekwinkeltjes
Verder lezen
Een van de auteurs, Nart Wielaard, heeft ook een paar andere boeken op zijn naam staan. Ik vond Spookcijfers uit 2019 wat hij met Tom Nierop schreef een prima boek, lees hier mijn recensie. Ook schreef hij met Sander Klous twee boeken over Big Data: Wij zijn Big Data en Vertrouwen in de Slimme Samenleving. Oók lezenswaardig!
Wie nog niet overtuigd is dat vertrouwen op data betere beslissingen opleveren, moet zeker Thinking, Fast en Slow, in het Nederlands Ons feilbare denken van Daniel Kahneman lezen. Hij kreeg de Nobelprijs voor zijn onderzoek naar het gebrek aan rationaliteit in de menselijke besluitvorming. Uitstekend boek, maar wel een dikke pil van 500 pagina’s. Misschien is de Samenvatting ervan wat voor je?
Wil je meer lezen over statistiek, AI, correlatie, causaliteit èn de Simpson paradox, neem dan het uitstekende Het boek Waarom van Judea Pearl. Voor mij was dit een must-read! Lees mijn recensie hier.
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken. Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief..
Of abonneer je op de blog-updates!
[email-subscribers-form id=”1″]