Filosofie en spiritualiteit komen in steeds meer managementboeken terug, vooral in die over leiderschap. En als je daar eens wat meer in wilt duiken, ligt De kracht van het Nu van Eckhart Tolle uit 1977 voor de hand, want al die leiderschapsboeken verwijzen ernaar. Mijn ervaring? Must Read! Of eigenlijk: Must Read Again.
Het eerste wat opvalt aan De kracht van het Nu …
…is de opzet: het is een vraag-en-antwoord boek. Heerlijk! Want de vragen begreep ik wèl, sterker nog, ik zou ze zelf zo kunnen stellen. Duidelijk is dat de vragenstellers Tolle’s antwoorden ook niet altijd begrijpen, want ze herhalen de vragen, zijn soms cynisch, soms wanhopig. Een aantal keer vragen ze: ‘hoe weet ik of ik de ervaring die jij beschrijft, heb gehad?’ En het antwoord is steevast: ‘als je dat moet vragen, heb je de ervaring nog niet gehad’. Duidelijk is te merken dat de uitleg de vragenstellers bijna continu boven de pet gaat, een feest der herkenning!
Verstand op nul
Het boek begint superabstract, en ik was even in de verleiding om het weg te leggen. Maar dat doe ik nooit, uit principe, en gelukkig maar. Na de eerste 50 bladzijden wordt het wat concreter. De kern van het boek is dat Cogito, ergo sum, van Descartes de meest elementaire fout is die je kunt maken. Nee, Zijn ‘is het einde van de verslaving aan onophoudelijk denken’.
Nu herken ik dit van mijn meditatieboekjes, waarbij je probeert nergens aan te denken, maar de kracht van Tolle’s les dat denken, onze identificatie met je verstand zoals hij het noemt, een ziekte is, vond ik ongekend. Jij gebruikt je verstand niet, je verstand gebruikt jou. Je lost kruiswoordpuzzels op, of bouwt atoombommen, omdat je verstand het leuk vindt om problemen op te lossen. Maar Jij hebt daar geen belang bij. En je kunt je verstand niet uitzetten, er zit geen uitknop op. Dus gebruikt het verstand jou, in plaats van andersom. Je moet jezelf van je verstand bevrijden. Dat is nogal een stap voor de rationele managementboekenlezer!
In het NU is er geen lijden
Boeiend is zijn les dat Bewustzijn bevrijding van pijn betekent. Mentale pijn, oftewel lijden. Lijden komt door herinneringen aan het verleden of angst voor de toekomst. Het NU levert geen lijden op, het is er gewoon. Lijden komt doordat je verstand zich verzet tegen het nu. Als je je overgeeft aan het moment, alleen aandacht besteedt aan wat je doet, en niet aan de resultaten ervan in de toekomst, is er vreugde, vrede. Bewustzijn.
Om meer bewustzijn in je leven te krijgen, moet je oefenen als alles gladjes verloopt, niet als je uitdagingen hebt. En dan bedenken: wat is het probleem nu. Niet over 5 minuten, maar nu. Als je alleen maar denkt: de toekomst is beter, zul je nooit tevreden zijn met het nu.
Veroudering en ziekten
Ik haakte eerlijk gezegd een beetje af bij zijn hoofdstuk over het verouderingsproces. Als je vaker in het nu bent, aanwezig bent, verouder je minder snel. (Vraag: Is dit wetenschappelijk bewezen? Antwoord: probeer het maar, dan ben je het bewijs.) Ook zou je immuunsysteem sterker worden. Als je bewust in je lichaam woont, hebben ziekten minder ruimte. Mijn verstand, wat ik nog steeds niet uit kan zetten, zegt: jaja!
Breed
Ik vond het boek erg breed qua terminologie en onderwerpen. Zoals Zijn, Bewustzijn, de toegangspoort, je diepere zelf, verlichting, aanwezig zijn, pijnlichaam, psychologische tijd. Voor mij was het alsof ik een vreemde taal leerde zonder woordenboek.
Ook het ego komt aan bod. Tolle omschrijft het als ‘je onechte ik, geestesactiviteit vanuit voortdurend denken’. Het bestaat in het verleden en de toekomst, het heden ziet het door de ogen van het verleden, of als middel voor een doel in de toekomst. Ego is de veroorzaker van macht, hebzucht, controle-dwang, etc. Als er meerdere ego’s bij elkaar komen krijgen we conflicten, machtsstrijd, geweld. Dit klinkt al wat bekender. Bewustzijn zet je ego buitenspel. Je hebt dan geen conflicten meer. Dat lijkt me wel wat!
God, Godin, Jezus
Opvallend is het regelmatig verwijzen naar God en Jezus. Ik dacht altijd dat spiritualiteit of religie was, óf wat anders, maar blijkbaar sluit religie andere ervaringen niet uit. Daarentegen is ons beeld van de mannelijke, patriarchale God wel een projectie van ons verstand, terwijl de vroegere, vrouwelijke ‘Godin’ meer vanuit het gevoel, de natuur, de bron, kwam. Boeiend.
Evaluatie
Ik weet eerlijk gezegd niet wat ik hier nu van denken moet. Veel termen, die ik niet beheers. Veel concepten die haaks staan op mijn rationele aard. Wel een fijne structuur, met de herkenbare vragen van net zo rationele leerlingen. Waarschijnlijk is het beter om eerst een aantal ‘gemakkelijker’ boeken te lezen en dan dit boek te herlezen. Must Read dus. Must Read Again!
Ik gaf het geen rating.
Je kunt dit boek kopen bij Managementboek.nl en bij Bol.com.
Of doe eens duurzaam en kijk bij Boekwinkeltjes.nl of in je bieb!
Ken je dit boek? Wat vind je ervan?
Verder lezen?
De zelfbewuste leider van Godfried IJsseling was één van de boeken die mij verwees naar Tolle. IJsseling stelt dat de huidige wereld te complex en te onvoorspelbaar is geworden om te kunnen leven en leiden met veel houvast, met jaarplannen en begrotingen. We kunnen de wereld niet meer controleren, met die aanpak is het immers een puinhoop geworden. We moeten ons verbinden met de wereld, persoonlijk leiderschap ontwikkelen. Hoe dat kan, wordt uitstekend op theoretisch niveau geschetst in het boek . Zelfbewustzijn is nodig om anderen te kunnen leiden. Ik had mij voorgenomen zijn advies te volgen en mijn eigen gedachten te onderzoeken, maar eerst een boek van Tolle te lezen. Deel 1 gedaan! Lees mijn uitgebreide recensie hier.
Over ons ego, en de negatieve uitwassen ervan kun je lezen in het uitstekende Ego is de vijand van Ryan Holiday. Een heel scala aan bekende personen wordt ten tonele gevoerd als voorbeeld van al dan niet opgeblazen ego’s en het effect daarvan op hun leven. Mij sprak het portret van Angela Merkel bijzonder aan. Maar je vindt ook Xerxes, generaal William Sherman, basketballer Jackie Robinson, tycoon Rockefeller, ontdekkingsreiziger John Muir, activist Malcolm X en vele anderen. Lees hier meer over dit boek.
Mindgym van Wouter de Jong is een superpraktisch boek wat laat zien hoe je in 12 weken je mentale conditie kunt verbeteren. Je leert hoe je met meer aandacht kunt leven. Ik vond dit een briljant boek, heel knap om zo’n rationele, wetenschappelijke fundering te leggen onder een dergelijk onderwerp, en slim om zowel structuur als humor te gebruiken. Als ‘Blauw’ persoon vond ik vooral de structuur erg prettig: een duidelijk plan voor elke week, een opbouw van licht naar wat zwaarder, van kort naar wat langer. Lees meer over dit boek.
Marcus Aurelius‘ Meditations, (vertaald als Overpeinzingen in het Nederlands, klopt dat dan wel? Mediteren gaat toch juist over niet-denken?) staat nog ongelezen op mijn plank, maar is volgens vele bronnen een Must-Read. Marcus Aurelius wordt beschouwd als de laatste grote vertegenwoordiger van de Stoa, een filosofische stroming in de klassieke oudheid. Tijdens zijn veldtochten hield hij een filosofisch dagboek bij. Deze fascinerende spirituele ontboezemingen en overdenkingen, ontstaan tijdens zijn zoektocht naar zichzelf en naar de zin van het universum, vertellen over twijfel en wanhoop, over overtuiging en vervoering. Je koopt Overpeinzingen bij Managementboek.nl of bij Bol.com.
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management via haar bedrijf ESCIA. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken. Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief..