Waarom doen we dit niet allang? was de vraag waarmee ik achterbleef na het lezen van het superinteressante boek ‘Een cultuur voor iedereen’ van Robert Kegan uit 2016. De aanpak is logisch, en er zijn bedrijven die dit doen èn heel succesvol zijn, waarbij Ray Dalio’s Bridgewater wat mij betreft de kroon spant. Iedereen is puur zichzelf op het werk, en iedereen is vrijwel continue bezig met zichzelf ontwikkelen.
In Een Cultuur voor iedereen …
… wordt (mijns inziens terecht) gesteld dat het verspilling van energie is om op je werk te pretenderen dat je anders bent. Dat je geen zwakheden hebt, dat je niet onzeker bent. Ten eerste kost het veel energie, en die energie kun je niet aan je werk besteden. Ten tweede werk je niet aan die zwakheden en word je dus niet beter. Een Bewust Ontwikkelingsgerichte Organisatie (BOO) doet het anders.
De cultuur van een BOO is níét gericht op presteren. Vergelijk dat eens met je eigen organisatie: iedereen probeert goed voor de dag te komen, hun deskundigheid te laten zien, vergissingen weg te moffelen, zwaktes te verbergen. Ja toch? En ontwikkeling, dat is iets extra’s. Een cursus buiten de deur, periodieke gesprekken hierover met hun leidinggevende, en een jaarlijks meetmoment.
Ontwikkeling
Bij een BOO is de cultuur gericht op ontwikkeling, en door die ontwikkeling wordt er gepresteerd. Dat uitgangspunt is belangrijk: het gaat niet om twee doelen, ontwikkeling en prestatie, maar om één doel: ontwikkeling, omdat daaruit prestatie voortvloeit.
Dat klinkt wat abstract, en daarom is het heel goed dat er in dit boek uitgebreide praktijkvoorbeelden zijn opgenomen. Van de drie bedrijven, die als een rode draad door het boek lopen, sprak Bridgewater mij het meest aan.
Bridgewater
Het ‘statuut’ van Bridgewater bestaat uit meer dan 200 principes met als uitgangspunt waarheid en transparantie. Zoals: ‘Vertrouw op de waarheid’ – wees transparant, volkomen open en tolereer geen oneerlijkheid. En: ‘Creëer een cultuur waarin het goed is om fouten te maken, maar fout om die niet te signaleren, analyseren en ervan te leren’ – maak je niet druk over fouten, maar over het bereiken van je doelen.
Om bij de waarheid te komen, is doorvragen cruciaal. Dat houdt ook in dat je je leidinggevenden vraagt waarom ze doen wat ze doen, waarop beslissingen gestoeld zijn. En die leidinggevenden moeten hierop een inhoudelijk antwoord even. ‘Omdat ik dat vind’ heb ik altijd een typische uitdrukking van Amerikaanse bazen gevonden, en ik had er als Nederlandse ondergeschikte heel veel moeite mee. Hoe bijzonder dat een Amerikaans bedrijf als Bridgewater laat zien dat het ook anders kan!
Bridgewater gaat ook uit van radicale transparantie, en daar hebben ze een aantal systemen voor ingericht. Bijzonder vond ik dat elke bijeenkomst wordt opgenomen en voor iedereen in de organisatie beschikbaar is. Elk kantoor heeft opnameapparatuur. Hebben jouw baas en zijn baas het over jouw functioneren? Dat gesprek kun je gewoon terugluisteren. Iedereen die in een gesprek is genoemd krijgt een seintje, dus je hoeft niet continu allerlei vergaderingen te beluisteren. Maar het kan wèl! Zo’n opname wordt gezien als ‘de vastlegging van dat wat waar is’.
Iedereen
Het ‘voor iedereen’ in een BOO uit zich doordat er geen sprake is van high potentials of een specifieke periode in je carrière. Iedereen krijgt evenveel ontwikkelings-steun, in alle fasen van hun carrière. Die steun is volledig geïntegreerd in de bedrijfsvoering, dus niet iets extra’s.
Ray Dalio is ervan overtuigd dat het zoeken naar de waarheid en het overwinnen van je zwakheden en denkfouten (Dalio heeft zich intens in de hersenwetenschappen verdiept) een visie oplevert die beter is dan dat van de concurrentie, en dat Bridgewater daarom zo succesvol is. Ze leert van elke fout en maakt zo steeds betere investeringsmodellen.
Systemen en oefeningen
In het boek worden de systemen van de BOOs uitgebreid uiteengezet. Ook zijn er oefeningen opgenomen die je zelf kunt doen, als je organisatie (nog) geen BOO is maar je toch delen van de filosofie wilt implementeren.
Op zich zijn de werkwijzen uit dit boek niet nieuw en de oefeningen kwamen me ook wel bekend voor uit management development programma’s en NLP. Waar het om gaat is de extreme focus en de integratie met de bedrijfsvoering. Als we weten dat die ontwikkeling resultaat oplevert (anders zouden we niet zoveel geld aan die MD-programma’s besteden), waarom gaan we er dan niet helemáál voor?
Evaluatie
De inhoud van dit boek is uitstekend en de praktijkvoorbeelden duidelijk en inspirerend. Ik had wel wat moeite met de schrijfstijl. Dat kan liggen aan de vertaling. Toch leek me dat er veel herhaald wordt en ik vond de zinnen vaak lang en abstract. Jammer, want de boodschap is wel héél belangrijk! Managers en HR-personeel moeten zich er dus maar even doorheen bijten. Prima boek voor een regenachtig weekend! (Om helemaal eerlijk en transparant te zijn: ik deed meer dan een week over dit boek… Gebrek aan discipline? Werk aan de winkel!)
Ik gaf het 4*
En wat vind jij? Ken je het boek?
Koop dit boek bij Managementboek.nl of Bol.com
Ik kreeg het boek van Jeanet, bij de Managementboekenruil van september. Tx Jeanet!
Verder lezen
Dit boek maakt me nieuwsgierig naar het in 2020 gepubliceerde Principes van Ray Dalio. Hierin deelt hij de inzichten die hij in de loop van zijn opmerkelijke carrière heeft opgedaan en laat vervolgens tot in detail zien hoe die worden toegepast in zijn eigen bedrijf. De honderden praktische lessen in dit boek gaan onder meer over het opbouwen van een goede bedrijfscultuur, effectieve besluitvorming, samenwerking, goed management en het bouwen van sterke teams. Kegan verwijst ook in de literatuurlijst naar dit boek, wat blijkbaar eerder in 2011 uitkwam. Koop dit boek bij Managementboek.nl of Bol.com
Interessant is het om te lezen dat Dalio een fan is van Daniel Kahneman en diens theoriën over denkfouten en vooroordelen, met namen risk-aversie. Kahneman’s boek Ons Feilbare Denken is 1 van mijn favoriete boeken, en staat ook op de literatuurlijst van Kegan. Lees meer over Ons feilbare denken. Ik schreef er ook een Samenvatting van, dat is een van mijn bestsellers! Koop hier de samenvatting.
Een ander boek waar veel aan is ontleend is Mindset van Carol Dweck. Niet zo gek, want je hebt wel een groeimindset nodig om je te willen ontwikkelen. Dit is een uitstekend boek met veel wetenschappelijk bewijs hoe een groeimindset je succesvoller maakt. Lees hier meer over Mindset.
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management via haar bedrijf ESCIA. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken.