Steeds een klein duwtje geven, in dezelfde richting, en blijven duwen: zo start je een vliegwiel, dat daardoor steeds sneller gaat draaien. Deze metafoor gebruikt Jim Collins in zijn bestseller Good to Great, als één van de methoden om blijvend succesvol te zijn. Begin 2021 kwam in Nederland zijn monografie uit over Het vliegwieleffect, met recente voorbeelden van bedrijven.
Het managementboek Het vliegwieleffect is …
… opvallend kort, zoals veel boeken uit de ‘Business Bibliotheek’ serie van Uitgeverij Business Contact. In nog geen 30 A4-tjes wordt dit concept uit Good to Great uit 2001 uitgewerkt. De kern is dat de overgang van een goed bedrijf naar een geweldig bedrijf nooit in één klap komt. Daar wordt geduldig, soms jarenlang aan gebouwd, stap voor stap. In zijn klassieker gebruikt Collins met name het voorbeeld van Circuit City, op dit moment best wel onbekend. Fijn dus dat in Het vliegwieleffect aansprekende bedrijven als Amazon, Vanguard en Intel aan bod komen.
De 4 fase van het vliegwiel
In de G2G versie is het vliegwiel een cirkel met 4 fasen:
- Een stapje vooruit doen volgens het Egelprincipe
- Steeds meer zichtbare resultaten
- Mensen raken nog gemotiveerder en energieker door dit succes
- Het vliegwiel krijgt vaart
- Terug bij 1. Weer een stapje vooruit
Hoe ontwerp je een vliegwiel?
In Het vliegwieleffect wordt de nadruk meer gelegd op het ontwerpen van het vliegwiel, met 7 stappen:
- Maak een lijst van de significatie, reproduceerbare successen
- Idem voor de teleurstellingen
- Vergelijk en analyseer, welke onderdelen springen eruit
- Schets je vliegwiel met die onderdelen (4 -6, niet meer)
- Vereenvoudig en zoek naar de essentie
- Test je vliegwiel met empirisch bewijs, kun je je successen met dit vliegwiel uitleggen?
- Vergelijk je vliegwiel met je drie cirkels van het Egelprincipe
Het Egelprincipe laat je focussen op die activiteiten waarvoor je passie hebt, waarin je het allerbeste bent, en wat geld oplevert. In het boekje is een korte samenvatting van dit principe opgenomen.
Amazon, Vanguard, Intel
Voor Amazon ziet het vliegwiel er nu zo uit:
- Lagere prijzen en een breder aanbod
- Dit verhoogt de klantbezoeken
- Dit trekt commissie betalende externe verkopers aan om óók via Amazon te verkopen
- Dit schaalvoordeel leidt tot een grotere winkel, en betere distributie
- Op de vaste lasten wordt nu meer marge gehaald
- Terug naar 1: lagere prijzen
Eerlijk gezegd vond ik dit voorbeeld, en ook dat van Vanguard, erg voor-de-hand-liggen: goedkope producten, veel klanten, schaalvoordeel, nog goedkopere producten. Bij Intel ligt de focus meer op innovatieve producten – hoge marge – veel investeringen in R&D.
Misschien is juist het feit dat het zo simpel is, wel de kracht van dit boekje. Als het Bezos lukt met een simpel idee, een simpel vliegwiel, waarom jou dan niet?
Onderhoud, uitbreiding en vastlopen
Natuurlijk moet het vliegwiel onderhouden worden (innovatie). Hiervoor put Collins uit zijn boek Built to Last, en het principe ‘Genie van het EN’. Ga ervan uit dat je je vliegwiel zowel kunt verstevigen als kunt vervangen, tegelijkertijd.
Ook moet het vliegwiel uitgebreid worden, als het niet lukt de vaart erin te houden door alleen te onderhouden. Voor dit onderdeel wordt teruggegrepen op zijn boek Great by Choice: Eerst (geweer)kogels, dan kanonskogels. Probeer eerst iets met kleine experimenten, en als die succesvol zijn ga je er helemaal voor.
Amazon heeft zijn vliegwiel uitgebreid met Amazon web services, wat een service is aan bedrijven die op exact dezelfde onderdelen is gestoeld als de onlinewinkel: lage prijzen, meer aanbod, schaalvoordeel, nog lagere prijzen. Als een twee-eiige tweeling.
Het vastlopen van het vliegwiel koppelt Collins aan How the Mighty Fall: het loslaten van principes, onbeproefde strategieën, onlogische overnames. Niet meer dezelfde kant opduwen, in vliegwieltermen.
Evaluatie
Het boekje eindigt met een hele korte samenvatting van de principes uit Good to Great, waarin ook de principes uit zijn andere boeken zijn verweven. Een feest der herkenning als je die hebt gelezen! Maar waarschijnlijk te kort door de bocht als je ze niet kent.
Waarin dit boekje natuurlijk ook afwijkt van de eerdere bestsellers, is de mate van onderbouwing. Collins deed per boek jarenlang onderzoek bij honderden bedrijven. Voor dit boekje lijkt dit niet het geval geweest te zijn, het is gebaseerd op enkele interviews of een autobiografie. Het voordeel hiervan is natuurlijk dat het erg actueel is.
Heb je wel eens van het werk van Collins gehoord, maar ken je het niet, dan is dit een aardige introductie. Ik verwacht dat je direct één van de onderliggende boeken koopt voor meer achtergrond. Degenen die lang, lang geleden zijn klassiekers gelezen hebben, zullen veel meer aan dit boekje hebben, het is een prima opfrisser.
Prettig is dat het je herinnert aan een oude waarheid: alle begin is moeilijk. Maar als het eenmaal loopt, gaat het steeds harder. Niet opgeven dus, maar duwen! En het verschil met trekken aan een dood paard kennen …
Ik gaf het boekje Het vliegwieleffect 3 1/2 *
Je kunt dit boek kopen bij Managementboek.nl en bij Bol.com.
Of koop het bij je locale boekhandel, of (lekker duurzaam) tweedehands bij bij Boekwinkeltjes.nl.
Ken je dit boekje? Of de andere boeken van Jim Collins? Wat vind je ervan?
Verder lezen?
De eerste aanbeveling die ik doe is natuurlijk het lezen van Good to Great van Jim Collins. Wat ik daar precies van vond en wat er naast het vliegwieleffect nog meer aan succesfactoren voorbijkomt, lees je in mijn recensie.
Ook van Jim Collins is het recentere boek Great by Choice. Dat vond ik een uitstekend boek. Hiervan schreef ik daarom ook een Samenvatting. Die kun je hier kopen, maar ook bij Bol.com, Kobo en Apple’s iBooks.
Inmiddels heeft Jim Collins ook weer een nieuw boek uit: B.E.2. Dit is (op dit moment) alleen in Engels verkrijgbaar. “BE 2.0 is a new and improved version of the book that Jim Collins and Bill Lazier wrote years ago. The book includes the original text of Beyond Entrepreneurship, as well as four new chapters and fifteen new essays. BE 2.0 pulls together the key concepts across Collins’ thirty years of research into one integrated framework called The Map. The result is a singular reading experience, which presents a unified vision of company creation that will fascinate not only Jim’s millions of dedicated readers worldwide, but also introduce a new generation to his remarkable work.” Klink veelbelovend! Koop het bij Bol.com.
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken. Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief.
Of abonneer je op de blog-updates!
[email-subscribers-form id=”1″]