Ik las Huh?! van Berthold Gunster uit 2008. De techniek van het omdenken, is de ondertitel, en het gaat verder waar de bestseller Ja-maar, wat als alles lukt? gebleven is. Weer een heerlijk boek met fijne inzichten, goede adviezen en aansprekende voorbeelden.
Wat is een probleem? vraagt Gunster ons. Dat is een situatie, de werkelijkheid, die wij niet accepteren, die we willen repareren. Die situatie wordt dus een probleem, niet in de werkelijkheid maar in ons hoofd. Wij hebben verwachtingen of definities hoe de wereld zou moeten zijn. Laten we eens beginnen met het loslaten van wat zou moeten zijn en openstaan voor wat zou kunnen zijn. Van ja-maar, naar ja. Omdenken bestaat dus uit twee stappen: van het probleem een feit maken, en van het feit een mogelijkheid. Huh?! Zou het zo simpel zijn? Jawel. We beginnen met 5 basis principes.
1.Stop met vastdenken. Bijvoorbeeld de Drooglegging: alcoholverbod zorgde eerst voor een daling van de criminaliteit, wat ook de bedoeling was. Maarrrr dan begint het illegaal stoken en de fraude. De maffia springt in het gat en wordt heel sterk. De criminaliteit stijgt tot ongekende hoogten, er is veel kinderarbeid. De Drooglegging wordt beëindigd. 2. Accepteer de realiteit. Sommige dingen kun je gewoon niet veranderen. 3. Neem goed waar. We zien wat we denken, niet wat er is. 4. Ga er van uit dat problemen niet bestaan. 5. Leer leven met stress en instabiliteit. Wees niet tevreden, ga niet voor zekerheid.
15 strategieën
Huh?! geeft 15 strategieën voor Omdenken. Sommige voor-de-hand-liggend, andere juist behoorlijk tegendraads. 1. Wachten. Het probleem lost zichzelf op, óf ons onbewuste komt na een tijdje met een idee. 2. Accepteren. Nuttig wanneer je verzetten geen zin heeft, je al te lang jezelf of elkaar voor de gek houdt. Je man heeft al jaren een minnares. Feit. Zorg dat hij de helft van de tijd dáár gaat wonen en geniet van je vrije tijd, doen wat jíj wilt. 3. Bekrachtigen. Kijk naar wat wél werkt en doe daar meer van. Dit is gebaseerd op de Positieve Psychologie, en dat het werkt blijkt uit het Pygmalion-effect. 4. Respecteren. Dit is dan weer gelinkt aan de Provocatieve Psychologie: overdrijven, mensen serieus nemen als ze dat niet verwachten. Bijvoorbeeld als mensen klagen: ze hebben hélémáal gelijk, jij zou nog erger klagen! Mensen nemen dan direct gas terug.
5. Doorzetten. Blijf experimenteren, geef niet op zolang je denkt dat er nog mogelijkheden zijn. Fouten maken moet! 6. Focussen. Houd het doel in de gaten, formuleer het zo scherp mogelijk én zorgt dat je het niet verwart met het middel. 7. Terugdenken. Zie wat er is als mogelijkheid en bedenk er een probleem/ behoefte bij. 8. Elimineren. Hier gaat het om toetsen en vervolgens afstand nemen van veronderstellingen die niet juist zijn. 9. Importeren. De vijand binnenhalen en voor je laten werken, bijvoorbeeld een hacker. 10. Collaboreren. Onderzoeken of jij en je tegenstander overeenkomsten hebben, een pact sluiten, of gewoon gebruikmaken van dat voordeeltje zonder dat je tegenstander het in de gaten heeft.
11. Verleiden. Spreekt voor zich. 12. Etaleren. Problemen niet verbergen maar juist laten zien. Als je zenuwachtig bent voor een presentatie bijvoorbeeld, wees authentiek. 13. Rolverwisselen. Je spiegelt de ander en overdrijft het. De ander kan daardoor zijn gedrag niet meer tonen. Een bekend voorbeeld: een Marokkaanse jongen op een ROC is verontwaardigd, hij als man heeft maar een zes terwijl alle meisjes een zeven of hoger hebben. De juf is even van haar a propos door dit machismo, maar herpakt zich. Ja zegt ze, ik was ook al verbaasd, echte mannen halen meestal een acht. 14. Ontregelen. Overtreed de (ongeschreven) regels. In een bloedhete zomer mochten de postbodes niet in korte broek werken. Een mannelijke postbode kwam in een jurk.
15. Omkeren. Van een probleem een mogelijkheid maken. Een vrouw belde op een vacature voor secretaresse. Of ze een sollicitatiebrief wilde sturen, maar de reactie kon lang op zich laten wachten, want … dat deed de secretaresse altijd. Doe ik het toch voor jullie, zei de vrouw, ik heb nu tijd zat en dan een leuke tijdelijke klus. Ze kreeg direct de baan aangeboden.
Heerlijke inspirerende voorbeelden en anekdotes om van ja-maar naar ja-en te komen.
Ik gaf het boek 4 *.
Koop Huh?!
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken. Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief of op de wekelijkse blog-updates!