Ik heb zelden zo’n mooie metafoor gezien: de klimmer die een steile wand beklimt, met een touw gezekerd aan zijn zekeraar. Die zekeraar vangt hem op als hij valt, maar moedigt hem ook aan. Een veilige basis, die voor hem zorgt én hem uitdagingen laat aangaan. Elke leider moet zo’n zekeraar, zo’n ‘secure base’ zijn. Het uitstekende boek Care to Dare van George Kohlrieser e.a. uit 2012 legt uit hoe je dat wordt.
Psychologische veiligheid is ‘hot’ de laatste jaren, maar natuurlijk niet nieuw. Wat maakt dat iemand je een veilig gevoel geeft, dat je die persoon vertrouwt? Terwijl deze jou tegelijkertijd uitdagingen geeft, waarvan je niet zeker bent dat je ze aankunt? De drie schrijvers van dit boek, George Kohlrieser, Susan Goldsworthy en Duncan Coombe hebben hun ervaringen als executive coach gebruikt om het promotie-onderzoek van Coombe te lanceren. Hierdoor vinden we naast de nodige anekdotes ook wetenschappelijke onderbouwing voor de beschreven aanpak. Als leidinggevende is het niet makkelijk een balans te vinden tussen zorgzaam zijn en uitdagen, heel fijn dus om een boek te lezen dat beide aspecten integreert. Het resultaat: Secure Base leiderschap.
Gijzeling!
Kohlrieser trapt af met de eerste anekdote. Hij werkt als net afgestudeerd psycholoog bij de politie, als zijn team bij een gijzeling in een ziekenhuis wordt geroepen. Iemand moet met de gijzelnemer praten, die een schaar op de keel van een verpleegster heeft. George is vrij relaxed, hij is zó nieuw, hij verwacht rustig te kunnen toekijken. Nee dus, de teamleider vraagt of hij het wil doen. Ja hoor, zegt George. Hij gaat naar de gijzelnemer toe, probeert een gesprek aan te knopen en voor hij het weet staat de schaar op zíjn keel! Toch weet hij de situatie tot rust te brengen, de gijzelnemer geeft zich uiteindelijk over.
Achteraf stelt George dat de teamleider voor hem de secure base was: hij had vertrouwen in George en zou zeker ingrijpen als het helemaal mis zou gaan. De klus was een uitdaging, maar de teamleider dacht dat George het wel kon. Tegelijkertijd wist George de veilige basis voor de gijzelnemer te worden. In de hoofdstukken hierna wordt deze anekdote nog een aantal keren gebruikt om diverse karakteristieken van Secure Base leiderschap uit te leggen. Een erg krachtige intro!
Het managementboek Care to Dare …
… definieert Secure Base leiderschap als: ‘een person, plaats, doel of object dat een gevoel van bescherming, veiligheid en zorg geeft én dat een bron van inspiratie en energie is voor uitdagingen, onderzoek, en risico nemen.’ Het boek is voornamelijk gericht op personen, maar gaat op het eind ook in op organisaties, herinneringen, je vaktechnische kennis en veel andere zaken die een veilige basis kunnen vormen. Anderzijds kun je ‘gegijzeld worden’ door targets, je baas, een klant, de situatie … SB leiderschap kan je dan ‘bevrijden’.
De noodzakelijke balans tussen zorgen en uitdagen wordt verklaard door de werking van onze hersenen. Bij een bedreiging gaan we ons defensief opstellen, om te kunnen overleven: we wijzen verandering af en vermijden risico’s. Een veilige basis sust die focus op de bedreiging, zodat er ruimte is voor onderzoek en risico nemen. Hier kun je 4 aspecten onderscheiden: het proces van verbinden en hechten aan iemand, verliezen (van het oude vertrouwde) verwerken door te rouwen, de aandacht richten op verandering en het positieve, en ‘Spelen om te winnen’. Deze aspecten worden uitgebreid uitgewerkt.
Het gedrag van een Secure Base Leader …
… is aan te leren. Uit het hierboven genoemde promotie-onderzoek zijn 9 karakteristieken afgeleid:
- Blijft kalm;
- Accepteert het individu;
- Ziet het potentieel;
- Gebruikt luistervaardigheden en stelt vragen;
- Brengt een krachtige boodschap over;
- Focust op het positieve;
- Moedigt risiconemen aan;
- Inspireert door intrinsieke motivatie;
- Laat merken toegankelijk te zijn.
Elk van de gedragskarakteristieken wordt uitgewerkt met aandachtspunten en voorbeelden, waarvan ik de ‘gespreks-vaardigheden’ (helaas) heel herkenbaar vond. Het gebruik én effect van ‘Ja, maar … ‘ wordt kort geduid (respectloos), en het nut van de ‘4-regels-regel’ (in een discussie maak je je punt in 4 zinnen of minder anders verlies je jezelf in details) is evident.
Praktisch en herkenbaar
De kracht van dit boek is dat het heel praktisch is. Alle leerpunten worden duidelijk uitgelegd, met veel opdrachten en voorbeelden. De anekdotes van leidinggevenden zijn krachtig en duidelijk. De voorbeelden van hoe-het-niet-moet zijn heel herkenbaar. De metaforen van de gijzeling-onderhandelaar en de bergbeklimmer/zekeraar vormen een originele en heel visuele rode draad.
De structuur van het boek is prima, met altijd een inleidende anekdote, referentie naar de 4 aspecten van het model van SB leiderschap en de 9 karakteristieken, veelgestelde vragen, opdrachten, voorbeelden en een samenvatting. De leesbaarheid van dit boek is ook goed (ik las het in het Engels).
Naast de kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeken waarop het boek is gebaseerd, wordt er ook veel gebruik gemaakt van andere bekende theorieën, zoals de intrinsieke motivatie van Daniel Pink, de groeimindset van Carol Dweck, de flow van Mihali C., het rouwmodel van Elizabeth Kübler-Ross.
Uitstekend boek voor iedereen die in werk of privéleven een (betere) veilige basis voor een ander wil zijn.
Had deze recensie ook in 4 regels gekund? Ja, maar dan had je wel een boel (details) gemist…
Ken je dit boek? Wat vond je ervan? Ik vond het uitstekend en gaf het 4 1/2*
Je kunt dit boek kopen
o.a. bij
- Managementboek.nl
- Bol.com
- Libris.nl, steun je lokale boekhandel
- Bazarow, steun de schrijver
- Boekwinkeltjes, lekker duurzame exemplaren-met-ervaring
Keus genoeg!
Verder lezen
George Kohlrieser schreef in 2006 de bestseller Hostage at the Table (Laat je niet gijzelen), waarin de onderhandelingsvaardigheden van gijzeling-onderhandelaren worden gebruikt om ons lessen te leren over communicatie, motivatie en psychologie. Ik ken het zelf niet, maar het heeft goede recensies. Lees hier meer over dit boek.
In Care to Dare worden de drie intrinsieke motivatoren aangehaald waar Daniel Pink zijn bestseller Drive over schreef. Dit boek ken ik wél en vond ik heel goed. Zó goed, dat ik er ook een Samenvatting van schreef. Die kun je hier kopen. Over het oorspronkelijke boek Drive lees je hier meer.
Ook komt in Care to Dare de groeimindset (en de statische mindset) van Carol Dweck aan de orde, waarover zij de bestseller Mindset schreef. Geweldig boek! Hier lees je daar meer over. En ja, ook van dit boek schreef ik een Samenvatting.
Verlies en rouw tref je niet zo heel vaak aan in managementboeken. Terwijl verandermanagement daar niet omheen kan: men verliest het oude vertrouwde en moet door een periode van rouw om dit te verwerken. Hier heeft Mathilde Maas Kuper onlangs een prima boek over geschreven, onder de beeldende titel De verfrissende smaak van zure appels. Lees meer over dit boek.
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken. Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief.
Of abonneer je op de blog-updates!
[email-subscribers-form id=”1″]