Vorig jaar werd er om een donatie gevraagd om dit boek te kunnen maken, en ik deed van harte mee! Er is bijna niets zo slecht als Fast Fashion, en Goede gespreksstof van Stijntje Jaspers uit 2023 maakt dat méér dan duidelijk. Ook laat het veel alternatieven zien, mooi! Het is bijzonder leuk uitgevoerd, een beetje magazine-achtig, passend bij de doelgroep: de jeugd.
Van grond tot garderobe is de ondertitel, en in de verschillende hoofdstukken komt de hele productieketen aan de orde. Waaronder de grondstoffen: schapen voor wol, hennep voor linnen, maar ook fossiel (voor synthetische stoffen), pulp voor viscose en plantaardige vezels voor katoen. Wist je dat 60% van de gebruikte grondstoffen, fossiel (dus olie) is? Veel he? Ook leren we alles over het proces om garens te maken, te verven, te spinnen, weven en breien. En over recycling en nieuwe materialen en technieken. Waarschuwing: ondanks de vrolijke kleurtjes is het boekje bepaald deprimerend: ik wist dat het erg was, maar niet hóé erg!
Het boek Goede gespreksstof …
… laat gelukkig ook zien wat we beter kunnen doen, door een slimme indeling van de verschillende hoofdstukken: Hoe is het nu? (met alle ellende). Hoe was het? (hoe het vroeger ging, met veel minder ellende). En Hoe kan het ook? (met allerlei nieuwe initiatieven die de ellende verminderen of helemaal vermijden).
Het boekje start met een inzichtelijke infographic: onze planeet, met daarop aangegeven waar welke grondstoffen geproduceerd worden, waar het naartoe getransporteerd wordt voor verwerking in fabrieken en ateliers, en waar het daarna wéér getransporteerd wordt voor de eindgebruikers, wij dus. En waarnaar het dan wéér getransporteerd wordt als we het weggooien. Onvoorstelbaar, als je het zo ziet.
Dat was natuurlijk vroeger niet: je droeg wat er lokaal geproduceerd en gemaakt werd. En daarna werd het hergebruikt tot er bijna niets van over was. Hierover vind je een mooi overzichtje: doorgeven aan de volgende generatie (=reuse), repareren (repair), als voering van andere kleding gebruiken (refurbish), of als poetsdoek gebruiken (repurpose), via de lompenboer uitrafelen en nieuwe garens van maken (recycle) en tenslotte verbranden en de as als mest gebruiken (regenerate). Ja, onze grootmoeders waren goed in circulair!
Interviews met duurzame producenten
Leuk dat er naast de rationele feiten, ook veel gepassioneerde interviews instaan, waaronder met de oprichter van MUD jeans, die een slimme tip geeft: Wees trots op wat je draagt, in plaats van bezig te zijn met sociale druk. En: constant je outfit veranderen op social media, kan ook met AI …..
Een ander interview is met Wilder land, die thee maken van onkruid. Dat wordt speciaal door boeren ‘geteeld’ en die krijgen er ook geld voor. Uit ervaring kan ik zeggen dat die thee erg lekker is! Het gaat erom inheemse, dus van oorsprong Nederlandse, bomen, planten en kruiden te kweken, dat is het beste voor de biodiversiteit. Onze meidoorn bijvoorbeeld is goed voor een bepaalde vlindersoort, een meidoorn uit Zuid-Europa juist weer niet. Als we die planten, gaat de vlinder dood. Verdwijnt de vlinder, dan verdwijnt de rups, en de vogels die die rupsen eten …. Wat dat met kleding te maken heeft? Nou, er zijn inheemse planten, waaronder brandnetel, waarvan je garens kunt maken, en andere planten die verfstoffen opleveren. Win-win!
Nieuwe vondsten, oude ambachten, verse stoffen
Wat trof mij verder nog? De vele voorbeelden van kleine bedrijfjes die experimenteren met nieuwe vondsten en oude ambachten. Verven met bacteriën die pigmenten maken. Handmatig én machinaal borduren. De koolstofcyclus , waarin wordt uitgelegd hoe belangrijk het is om af te stappen van ‘fossiele’ kleding (kunststof) en terug te gaan naar ‘verse’ kleding van vlas katoen, wol, linnen, die regeneratief is. Over linnen gesproken: dit is niet mijn favoriete stof: het kreukt zó erg dat ik het niet mooi vind. Maar na het lezen van dit boekje heb ik er meer waardering voor gekregen. Natuurlijk is het heerlijk luchtig. En je kunt het met trots dragen, want duurzamer is er bijna niet. Dat moet dus de mode worden: lekker verfrummeld, want dat is ‘groen’.
Voor de jeugd en de rest
De doelgroep van dit boekje is de jeugd vanaf 10 jaar. Eerlijk gezegd vind ik sommige stukken te lastig lezen voor 10-jarigen, maar misschien vergis ik mij. Het is al een tijdje geleden dat ik 10 was. Wat die groep vast wél heel erg aanspreekt is de vormgeving, met heel veel korte stukjes over van alles, het fleurige uiterlijk met veel kleuren, fotos’en tekeningen en last but not least de informatie over mode-opleidingen op MBO en HBO-niveau en de interviews met allerlei kinderen van 12 – 20 jaar over hun visie op hun kleding. Opmerkelijk hoe vaak ze tweedehands kopen! En ze zijn bepaald geen veelkopers.
En je gelooft het niet, maar in dit kleine boekje (88 pagina’s) is óók nog ruimte voor tips voor bijpassende musea, films, boeken, workshops en kledingruilinitiatieven.
Leuk boek voor kinderen. Maar óók leuk voor hun ouders! En grootouders. En ook voor iedereen zonder kinderen, want zowel het onderwerp als de vorm is bepaald niet kinderachtig. Uitstekend zelfs!
Ik gaf het boek 4 1/2*
Ken je dit boek? Wat vond je ervan?
Koop dit boek
o.a. bij
of
of
Libris.nl, steun je lokale boekhandel
Voor bovenstaande links krijg ik een beetje provisie. Zonder provisie:
- YouBeDo, goed voor jouw goede doel
- Boekwinkeltjes, lekker duurzame exemplaren-met-ervaring
Keus genoeg!
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken.
Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief of op de wekelijkse blog-updates!