Leidraad voor inspirerend leiderschap van Hugo Hollander e.a. is een goedgeschreven boek met uiterst interessante en prettig leesbare interviews. Met bekende boegbeelden als Herman Wijffels, Hans Wijers en Ruud Koornstra. Maar ook met Paul de Blot, Tijn Touber en Wiet de Bruijn (wie?? dacht ik). Over leiderschap, duurzaamheid, pneuma, intercreatie, stilzitten, en nog veel meer. En vaak over Paul Polman.
In het managementboek Leidraad voor Inspirerend leiderschap ...
… leveren 15 interviews met bekende en (voor mij) minder bekende leiders uit het Nederlandse bedrijfsleven niet alleen 15 ‘duurzame kernwaarden’ op, maar een hele bulk aan inspirerende gedachten. Daarnaast heeft elk van de leiders wel iets héél bijzonders, iets wat je niet verwacht. Bij de een is dat de rol van stilte, bij de ander een verrassende uitspraak en bij weer een ander de verwijzing naar gedichten. Opvallend vond ik hoeveel van hen naar Paul Polman verwezen als het schoolvoorbeeld van een inspirerend leider! En naar Nelson Mandela, natuurlijk.
15 duurzame kernwaarden
De 15 duurzame kernwaarden worden als eerste benoemd, als een soort samenvatting. Een inspirerend leider …
- verrijkt anderen,
- stelt wij boven ik,
- heeft verbindingskracht,
- zorgt voor zingeving,
- innoveert en transformeert,
- toont zelfleiderschap,
- creëert waarde,
- dient,
- heeft een visie,
- is authentiek,
- creëert zinvolle relaties,
- heeft een open houding,
- is adaptief,
- is moedig, en
- communiceert.
Opvallende uitspraken
Na dit overzicht volgen de uitgebreide interviews, waarin deze punten uitgebreid terugkomen. Maar ook andere inzichten de revue passeren. Ik geef je een paar opvallende uitspraken:
Tex Gunning vertelt dat hij in gesprekken met mensen de methode lifelining gebruikt, om elkaar beter te leren kennen. Door over hun levensloop te praten, de hoogte- en dieptepunten, verbind je ze eerst met zichzelf. Daarna kunnen ze zich met anderen verbinden. Die verbinding is nodig om complexe problemen gezamenlijk op te lossen.
Ruud Koornstra praat over ‘puurzaamheid’, de volgende stap na duurzaamheid. Bij mislukte projecten is er altijd wel sprake van niet helemaal ‘pure’ motieven, zoals ego en prestige. Integriteit is ook nog ver te zoeken in de zakenwereld. Dat móét veranderen.
In het interview met Wiet de Bruijn (CEO van uitgeverij VBK, Bruna en BookChoice weet ik nu) lezen we onder andere dat hij en zijn MT de strategie voor het bedrijf hebben vastgesteld middels organisatie-opstellingen, gebaseerd op de familieopstellingen van Bert Hellinger. Nu heb ik wel eens een organisatie-opstelling meegemaakt, maar had geen idee dat systemisch werken al bij multinationals werd gebruikt.
Annemieke Roobeek zegt dat de houdbaarheid van CEO’s steeds korter wordt, minder dan 4 jaar wordt steeds gebruikelijker. Voor elke situatie is een ander soort leiderschap nodig: horses for courses. Hoe adaptiever je als leider bent, hoe langer je houdbaarheid. Ook vertelt ze over de fake windmolens in Italië, de maffia streek zo subsidie op. Oppassen dus dat maatschappelijke doelen niet ‘vervuild’ worden door malafide investeerders.
Peter Bakker is bekend van zijn uitspraak: ‘accountants gaan de wereld redden’. Hij is erg bezig met het herdefiniëren van het waardebegrip, op basis van integrated reporting. Omdat er niet genoeg visionaire leiders als Paul Polman zijn, moet het systeem veranderen, zodat àlle leiders betere besluiten nemen. Daarvoor is het in ieder geval nodig dat er geen discussie is over hoe gepaalde ESG ratio’s worden berekend, maar dat de discussie gaat over wat er uit die cijfers komt en hoe zich dat verhoudt tot je doelen.
Het meest verrassend interview vond ik dat van Paul de Blot, bij leven hoogleraar Business Spiritualiteit aan Nyenrode. Hij zegt over authentiek leiderschap dat dit begint bij zelfleiderschap. Je bewust zijn van je eigen kracht en emoties en deze te beheersen. Zoals Mandela dit kon, na 24 jaar gevangenschap. Vanuit levensvreugde leiden, anderen respect geven. Plezier hebben is een echte indicator of je een goede leider bent. (De Blot haalde op zijn 80-ste het diploma clown). Hij leerde zelf het meest over leiderschap toen hij 5 jaar in een jappenkamp zat, waarvan 1 jaar in een dodencel, zonder licht. Dat heeft hij overleefd door het op de muur kloppen van zijn buurman, een teken van vriendschap. Vriendschappen zijn ook heel belangrijk op het werk. Elkaar helpen overleven. Mooi!
Evaluatie
Ook al is dit boek uit 2014, dus inmiddels 6 jaar oud, de inzichten van deze 15 boegbeelden zijn nog steeds heel relevant en inspirerend. Daarbij zijn de inzichten heel vergelijkbaar, omdat voor elk interview vrijwel dezelfde vragen werden gebruikt. Het is prettig geschreven, alsof je er zelf bij zit. Heel goed gedaan!
Accountants worden regelmatig genoemd in de interviews, dat zal geen toeval zijn, als een van de interviewers van een accountantskantoor is. Maar vergis je niet, dit is zeker geen reclamemateriaal voor het kantoor of het beroep! Wel maakt dit het boek extra interessant voor accountants of meer algemeen: mensen in de financiële sector.
En voor iedereen die zijn leiderschapsstijl eens wil toetsen…..want voor je het weet ben je ‘over de datum’!
Ik gaf het boek 4 1/2 *
En wat vind jij?
Je kunt dit boek kopen bij Managementboek.nl en bij Bol.com.
Verder lezen
Herman Wijffels verwijst naar Built to Last, van Jim Collins uit 2002. Daarin wordt op basis van jarenlange en uitgebreide studie gesteld dat succesvolle ondernemingen ‘volledig toegewijd leiderschap, gespeend van ego’ hebben. De boeken van Jim Collins zijn echt MustReads! Koop Built to Last bij Managementboek.nl of Bol.com.
Peter Terium werkt bij RWE veel samen met Otto Scharmer, auteur van Leiden vanuit de toekomst (Leading from the emerging future). Deze heeft het concept presencing ontwikkeld (een combinatie van presence en sensing) met als uitgangspunt dat je het verleden niet kunt veranderen en de toekomst ook niet. Je kunt wel in het heden zaken veranderen die je een betere uitgangspositie voor de toekomst geven. Dit boek is één van mijn MustReads, lees hier meer over dit boek!
Tijn Toubert verwijst in zijn interview naar het leiderschap van Ricardo Semler, bij zijn multinational Semco. ‘Die man zit al in de nieuwe tijd’. Het boek Semco stijl (Maverick) lees als een jongensboek. Tegelijkertijd werken zijn technieken uitstekend èn zijn veel bedrijven nog steeds voorzichtig aan het experimenteren hiermee. Lees hier mijn recensie over dit boek.
Marga Hoek verwijst in haar interview naar de concepten die zij in haar boek Zakendoen in de nieuwe economie heeft verwerkt. Zij ziet de CFO zich ontwikkelen tot een CVO: een Chief Value Officer, die stuurt op waarde-creatie, duurzaam financiert en rapporteert in een integrated report. Dit boek is uitstekend, werd dan ook Managementboek van het Jaar 2014. Lees hier meer over Zakendoen in de nieuwe economie.
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management via haar bedrijf ESCIA. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken. Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief..