Welk boek zou er 16 april 2020 met de titel Managementboek van het jaar 2020 aan de haal gaan? Lees met me mee en werp een blik achter de schermen van deze verkiezing! Raad jij dan de winnaar?
In dit vierde deel van mijn jury-ervaringen:
- Waar staan we als jury nu met ons leeswerk?
- Welke boeken werden eerder verkozen tot Managementboek van het Jaar?
- Natuurlijk: wat las ik in oktober?
- Plus een overzicht wat ik eerder, in juli, augustus en september las.
Eerdere delen gemist?
- Hier vind je deel 1, de update van juli met een beschrijving van het verkiezingsproces.
- Hier deel 2, de update van augustus, met de stappen om tot de longlist te komen.
- En hier deel 3, de update van september, waarin het samenstellen van de jury wordt uitgelegd en de huidige jury wordt voorgesteld.
Waar staan we als Jury nu met ons leeswerk?
- Op 30 oktober had de Jury Peter de Roode, Jose Otte, Pierre Spaninks, Maaike Vrenken, Jan Hoogstra en ikzelf, haar tweede overleg. We zijn nu 4 maanden aan het lezen en hebben met z’n zessen inmiddels 102 boeken verslonden. Denk je dat we er een beetje doorheen bladeren? Nee hoor, alles wordt van kaft tot kaft gelezen!
- Van de 102 zijn 10 boeken afgevallen omdat ze niet aan de ‘harde criteria’ voldeden (bijvoorbeeld omdat ze al vóór 2019, veelal in het Engels, uitkwamen). Soms kom je daar pas achter als je het boek al uit hebt…..maar net zo vaak zijn het prima boeken!
- Nog eens 38 vielen af na uitgebreid en soms bepaald verhit overleg van de twee lezers en waar nodig de derde lezer over de ‘zachte criteria’, waaronder actualiteit, originaliteit, leesbaarheid. Vindt het ene jurylid een boek origineel, de tweede lezer vindt het dan niet onderbouwd. Vindt de ene het mooi geillustreerd, de tweede vindt de plaatjes niets toevoegen. Een derde lezer biedt dan uitkomst. Maar vaak zijn we het volledig eens! Deze 38 scoorden uiteindelijk niet voldoende hoog op de ‘zachte criteria’.
- Dus hielden we op 30 oktober nog 54 Long List kanshebbers over, waarvan we 23 voorlopig hebben geplaatst. Een paar boeken die héél hoog scoorden worden inmiddels door de vierde lezer gelezen!
- Resteren 31 boeken die we nog nader zullen bespreken, of door een derde jurylid laten lezen. Deze boeken maken nog steeds kans om op de Long List te komen.
- De komende maanden worden er weer heel veel nieuwe boeken gepubliceerd, we verwachten nog zo’n 100 nieuwe boeken in onze ‘surprisedozen’, dus de race is bepaald nog niet gelopen!
Welke boeken werden eerder verkozen tot Managementboek van het Jaar?
- In april dit jaar werd #Mgtboek2019 gekozen, ‘Alles Transactie’ van Shikko Nijland e.a., over het koopproces. Dit boek staat nu nog steeds in de top 100 en is al aan zijn tweede druk toe!
- #Mgtboek2018 was ‘The future of shopping’ van Jorg Snoeck en #Mgtboek2017 was ‘Het innovatiedoolhof’ van Gijs van Wulfen.
- Mijn favorieten, tot nu toe dan, zijn ‘De Corporate Tribe‘ van Danielle Braun en Jitske Kramer (#Mgtboek2016), Connect! van Menno Lanting (#Mgtboek2011) en ‘Het drama Ahold’ van Jeroen Smit (#Mgtboek2005).
- Het allereerste boek wat met de prijs aan de haal ging (#Mgtboek2003) was ‘Hoe word ik een rat‘, van Joep Schrijvers. Het staat in mijn kast en ik vind het nog steeds een supernuttig boek, wat één van de criteria is: blijvende relevantie.
Wat las ik zoal in oktober? En wat was mijn eerste indruk?
Boek 25/80: Top-ondernemers en top-CEO’s in Nederland van Robert van Zanten
De resultaten van een promotie-onderzoek naar de overeenkomsten en verschillen tussen topondernemers en top-CEO’s. De auteur is oprichter èn CEO van onderwijsorganisatie NCOI (2200 vaste medewerkers en 4500 freelance docenten). Hij was van mening dat er grote verschillen waren tussen enerzijds ondernemers, die hun eigen onderneming managen, de meeste tijd besteden aan klanten en een externe focus hebben, en anderzijds CEO’s, die horizontaal instromen, hun carrière managen, hun tijd besteden aan aandeelhouders en toezichthouders, en een interne focus hebben. Maar is dat ook ècht zo?
Ik vond het een erg interessant boek om te lezen, enerzijds omdat ik heel nieuwsgierig was naar de uitkomsten! Die verklap ik niet, maar ik was wel verbaasd over sommige resultaten. Anderzijds vond ik het boeiend om meegenomen te worden in zo’n promotie-onderzoek, met probleemstelling, vooronderzoek, theoretisch onderzoek en praktijkonderzoek. Het boek is heel toegankelijk geschreven, en barst natuurlijk van de tabellen en statistieken.
Boek 26/80: Jam Cultures van Jitske Kramer
Jammen gaat over samen muziek maken, al improviserend. Je kwetsbaar opstellen, je eigen muziek zo goed mogelijk laten klinken, vertrouwen hebben in de ander. Jam cultures is dus samen improviseren met cultuur-verschillen, je eigen geluid laten horen èn de ander accepteren. Het boek bestaat uit verschillende delen: Onderscheid, over stereotypen en onze neiging tot klonen. Macht, over apenrotsen en wie het voor het zeggen heeft. Waarheid, over hoe we met verschillende waarheden om kunnen gaan. Vertrouwen, over de energie die ontstaat uit ongemak. Lef, over risico nemen om te kunnen jammen in flow en met uitersten.
Prachtig uitgevoerd boek geïllustreerd met korte verhaaltjes, ervaringen uit de reizen van de auteur en grappige intermezzo’s over diversiteit en inclusie (‘Je bedoelt dat vrouwen ècht meer moeten gaan verdienen?’ is de verbaasde reactie na een sessie over inclusiviteit op een accountantskantoor, waarbij deeltijdwerk en ongelijke beloning op de agenda stonden.) Heel veel nieuwe inzichten die inderdaad als een jam-sessie, zonder al te veel structuur, over je uitgestort worden.
Boek 27/80: Durf! van Bart Verhaeghe
In België vertrekt door gebrek aan lef en ambitie, zowel bij de overheid als bij bedrijven, al het talent naar het buitenland. Dat geldt voor de voetballers èn voor de ondernemers. België wordt voorbijgelopen door landen die veel minder talent in huis hebben, aldus ondernemer en Club Brugge-eigenaar Bart Verhaeghe. Dit boek is dan ook bedoeld om van België weer een koploper te maken. Dat is een taak van de overheid, de politiek. Die politiek heeft ‘nood aan meer durf’.
Het boek leest als een biografie en Verhaeghe’s leven is bepaald interessant. Zijn frustraties zijn herkenbaar en het boek is heel prettig leesbaar. Ondanks dat Verhaeghe bepaald niet bescheiden is, is de toonzetting niet arrogant, wel wat verongelijkt, als het gaat om zijn relaties met de Belgische overheden, en ook verdedigend, als het gaat om zijn (door diezelfde Belgische overheden getorpedeerde) mislukte projecten.
Boek 28/80: Betekenisvolle werkrelaties van Ina Ahuis
We doen niet altijd wat we beloven, zeggen niet wat we denken. En wat we wèl zeggen, komt niet over zoals wij willen. Hoe dat komt, en wat je eraan kunt doen wordt beschreven in dit boek over samenwerken en communicatie, waar naast de theorie ook een casus, gelardeerd met een stripverhaal, wordt gebruikt. Ik vond het interessant om te lezen dat relaties, prive en werkgerelateerd, spanningen opleveren, die je kunt proberen te vermijden, maar ook kunt omarmen en gebruiken, om te leren en te innoveren.
Het boek is goed geschreven, de strips zijn leuk, maar voegen niet heel veel toe. De auteur geeft 10 tools die praktisch zijn voor adviseurs en coaches. Maar er staan ook veel tips in waarmee managers èn medewerkers hun eigen communicatie kunnen onderzoeken. En mooie doordenkers, zoals deze bij het onderwerp framen: Wat je niet hardop kunt zeggen, is ook niet handig om te denken. Ahuis adviseert dan eerst je denken wat neutraler te maken.
Boek 29/80: Innoshock van Dirk de Boe
Hoe maak je je bedrijfscultuur innovatiever en creatiever? Hiervoor richt je je op 8 domeinen die in een ‘Transformatierad’ zijn geplaatst: Werk-inhoud, Werk-vorm, Werk-evaluatie, Werk-tijd, Werk-materiaal, Werk-netwerk, Werk-omgeving en Werk-organisatie. Bij elk van de domeinen hoort een stuk theorie (bij Werk-inhoud is dat bijvoorbeeld Patronen doorbreken) met opdrachten en oefeningen. Elk domein heeft ook een aantal attentiepunten die getransformeerd moeten worden (bij Werk-inhoud is dat o.a. Van functies naar rollen).
Dit is een goed leesbaar boek, met een aantal onderwerpen die gedetailleerd worden uitgewerkt en waarvan ik ook echt wat opstak. Zo is er een paragraaf waarin wordt uitgelegd hoe je creativiteit kwantitatief kunt meten. Je kunt dan oefeningen doen, opnieuw meten, en kijken of je vooruitgang boekt. Daarnaast zijn andere onderwerpen wat meer ‘hoog over’. De link tussen de theoretische onderdelen zoals observeren, brainstormen, etc, en het Transformatierad is wat losjes, in het laatste hoofdstuk ‘Uitleiding’ wordt die link duidelijk.
Boek 30/80: Key performance illusies van Coen de Bruijn
Dit boek fileert op zeer leesbare en vaak grappige wijze de manier waarop wij met KPI’s omgaan. We hebben er teveel, ze zijn niet objectief, zetten niet aan tot actie, en met wat pech worden ze gemanipuleerd. Of ze zijn simpelweg irrelevant. De auteur is neuropsycholoog en statisticus, en is daarmee bij uitstek in staat om te duiden waarom wij ons laten leiden door zulke nutteloze informatie. Gelukkig zijn er ook goede KPI’s waar we ook nog eens goed mee omgaan.
Leuk is dat de auteur onverwacht in een grafiek twee fouten inbouwde. De eerste viel me op, maar bestempelde ik als slecht redactiewerk. De tweede heb ik totaal gemist. Waarmee makkelijk werd aangetoond dat we ons niet al te kritisch gedragen ten opzichte van KPI’s, zèlfs al zit je een boek te lezen wat juist daar over gaat. Dit boek heeft een mooie opbouw en erg veel tekeningen, voorbeelden en quotes.
Boek 31/80: GEA enterprise architectuur van Rob Stovers e.a.
Door de snelle ontwikkelingen in de wereld worden ook de veranderprojecten in bedrijven steeds talrijker. Het gevaar ligt op de loer dat zo’n verandering wordt doorgevoerd zonder rekening te houden met alle relevante strategische, tactische en operationele processen. De samenhang ontbreekt dan. Hier komt de enterprise-architectuur om de hoek kijken, een verbreding van de bekende informatie-architectuur. Dit boek geeft een methode, General Enterprise Architecting, die zorgt dat de samenhang bewaard blijft.
Die methode is erg formeel, en in dit boek gedetailleerd uitgewerkt, voornamelijk op basis van een promotieonderzoek uit 2011. Daardoor is het heel praktisch en direct toepasbaar. Het woordgebruik is typisch ‘consultants speak’, het boek lijkt ook voor die doelgroep bedoeld te zijn, plus project- en programma-managers. Mooi is dat er duidelijk wordt aangegeven hoe deze methodiek past binnen Lean, Balanced Scorecard en allerlei andere methoden.
Boek 32/80: The positive sum game van Herman Toch en Ann Maes
Vroeger had je commerciële ondernemingen die nauwelijks sociaal waren: Profit. En je had organisaties die maatschappelijk of sociaal bezig waren, maar niet commercieel, want drijvend op giften en subsidies: Non-profit. Deze twee uitersten komen dichter bij elkaar, en in het midden ontwikkelen zich bedrijven die èn commercieel zijn, èn goed voor de maatschappij, en die spelen het positive sum spel goed! Dit spel wordt gespeeld met 7 troeven, op het gebied van waarden, visie en missie, organisatiestructuur, cultuur, klanten, werknemers, stakeholders, de omgeving, etc.
Het is een prettig geschreven boek wat het onderwerp erg gestructureerd beetpakt en bepaald niet zweverig is. Het geeft een integrale visie op purpose in ondernemingen. De troeven worden op hoog niveau uitgewerkt, daarentegen is het algemene deel wat de verschuivingen tussen Profit en Non-profit beschrijft, vrij gedetailleerd. Het geeft ook veel hele mooie voorbeelden van ondernemingen die het spel goed spelen.
Wat las ik eerder?
Voor de volledigheid vind je hier een overzicht van de 24 boeken die ik in juli, augustus en september las. Van een aantal boeken vind je een uitgebreidere recensie op mijn (oude) website ESCIA.nl.
- Boek 1/80: Winst is goed, werk is beter van Johan van den Elzen (recensie)
- Boek 2/80: Ben jij al activist? van An Kramer (recensie)
- Boek 3/80: Make disruption work van Alexandra Jankovich & Tom Voskes (recensie)
- Boek 4/80: High Impact Teaming van DeCuyper, Raes en Boon (recensie)
- Boek 5/80: De onweerstaanbaarheidstheorie van Jan Heuvel (recensie)
- Boek 6/80: Start-up! Hoe jij jouw idee vleugels geeft van Leo Pot (recensie)
- Boek 7/80: Omwenteling van Jan Rotmans (recensie)
- Boek 8/80: Mindhacking voor teams van Ronald van Aggelen (recensie)
- Boek 9/80: De zelfbewuste leider van Godfried IJsseling (recensie)
- Boek 10/80: Datacratisch werken van Daan van Beek (recensie)
- Boek 11/80: 3458 Strategiemaken en organisatiekraken van Camilla van den Boom (recensie)
- Boek 12/80: Het succes van digitaal leiderschap van Gerard van Vliet (recensie)
- Boek 13/80: De reis door het rijk van Koning klant van Harald Pol
- Boek 14/80: Zelfsturend Rijnlands ondernemen van Jan Bergman
- Boek 15/80: Who is accountable? van Franck Kuppers en Werner van Beusekom
- Boek 16/80: Excelleren in service van Jean-Pierre Thomassen en Eric de Haan
- Boek 17/80: Extreem klantgericht van Daniëlle de Jonge
- Boek 18/80: Products that last van Conny Bakker e.a. (recensie)
- Boek 19/80: Leiderschap in verandering van Anouk Brack
- Boek 20/80: Business architect en verandermeester van Ber Damen
- Boek 21/80: Praktijkgids voor leidinggevenden bij signalen van een (integriteits)kwestie van Oene Bouman
- Boek 22/80: Innovatie jij.nu van Henk Volberda, Kevin Heij en Menno Bosma
- Boek 23/80: Agile leiderschaap van Twan en Kees Linterman
- Boek 24/80: Leidinggeven op afstand van Gonny Vink (recensie)
Volgende maand
…geef ik weer een inkijkje in het verkiezingsproces. Ook krijg je natuurlijk weer een update van mijn lees-werk!
En? heb je al een idee voor een mogelijke winnaar?
Elly Stroo Cloeck is projectmanager en auteur bij ESCIA. Ze schrijft recensies en samenvattingen van managementboeken, verzorgt managementboek-gebaseerde permanente educatie èn is jurylid voor ‘Managementboek van het jaar 2020’.