Houd jij ook zo van de managementboeken in de vorm van een verhaal, al dan niet spelend in het dierenrijk? Ik wel, en er zijn ook veel bestsellers die deze vorm hebben, denk aan Het doel, Wie heeft mijn kaas gepikt? en Onze ijsberg smelt. De businessnovelle Inclusief leiderschap van Henk Jan Kamsteeg en Ugur Özcan uit 2021 heeft een spannende wedstrijd als kern.
De onderwerpen inclusiviteit en diversiteit zijn hot, niet in het minst door de onlangs tot wet gebombardeerde targets voor vrouwen aan de top. Heel passend dus dat Marguerite Soeteman-Reijnen, voorzitter van Topvrouwen.nl, het voorwoord schreef. Zij wijst erop dat het niet alleen gaat om meer vrouwen, maar ook (of juist) om verschillende nationaliteiten, karakters, leeftijden, lichamelijke condities, enzovoort. En dat die niet alleen vertegenwoordigd zijn, maar ook gehoord worden, zichzelf kunnen zijn, de besluitvorming ècht verrijken. Dit alles komt in het boek terug. Top!
Het managementboek Inclusief leiderschap …
.. valt echter wel in de valkuil van de belerende randfiguren. Het is nu eenmaal altijd lastig om de theorie die je wilt presenteren op een natuurlijke manier in het verhaal terug te laten komen. Ik heb al eens een superirritante interim-CEO voorbij zien komen die elke MT-vergadering een college MBA-modellen gaf. En de bekende consultant die hei-dagen faciliteert en daar de nieuwe concepten op belerende toon uit de doeken deed. In dit boek komen meerdere ‘leraren’ aan het woord: goede vriend Corné, recruiter Kaan en consultant Raghenie (op hei-dagen). Dat is iets beter, maar ze zijn allemaal best … belerend.
Het verhaal gaat over Anton, gepensioneerd CEO, die net zijn eigen succesvolle bedrijf goed heeft verkocht, als hij voor een directiefunctie bij een multinational wordt gevraagd èn wordt benoemd. Hij ziet zichzelf als dienend leider, maar krijgt na de eerste dag van Corné nog even een lesje hierin. Dat WIJ de basis moeten leren is duidelijk, maar voor Anton zou dit gesneden koek moeten zijn. En jammer genoeg zijn er nog een aantal ongeloofwaardigheden (hoe Anton is aangenomen, bijvoorbeeld) die het verhaal minder prettig leesbaar maken.
Over leesbaarheid: de schrijfstijl is verder prima. Lekker vlot, en goed in ‘roman-stijl’ wat ik heel knap vind voor managementboeken-auteurs. Nu is Kamsteeg ook expert in Storytelling, dus dat verklaart veel. Zie ik het Verhaal van de Held hier?
Strijd
Het idee van een wedstrijd is interessant. De business-unit van Anton, met zijn ‘inclusieve’ MT, moet het qua (financiële) targets opnemen tegen een andere business-unit onder (dictatoriale) leiding van Eduard. Anton moet in feite bewijzen dat inclusiviteit óók beter is voor het bedrijf. Eduard lijkt het te gaan winnen als er (spoiler alert) een integriteits-issue optreedt. De medewerkers van Eduard durven zich niet uit te spreken, die van Anton’s unit wel, en zo komt het uiteindelijk goed. En met de targets ook.
Hiermee zou het bewijs geleverd zijn dat inclusiviteit beter is voor het bedrijf, ik vind het echter nogal makkelijk, iets te kort door de bocht. Wel aardig is de stelling dat een divers team ook een diverse klantfocus heeft, waarmee een grotere doelgroep bereikt kan worden. Terecht wordt in het betreffende hoofdstuk de nadruk gelegd op de unconscious bias, helaas met het bekende ‘dokter’ voorbeeld. (Vader en zoon krijgen een auto-ongeluk, vader dood, zoon zwaargewond naar het ziekenhuis. Chirurg zegt: ik kan deze operatie niet doen, dit is mijn zoon.). Met dit gegeven had meer gedaan kunnen worden.
Dienend en situationeel leiderschap
Naast een uitleg over dienend leiderschap (wat de basis is voor inclusief leiderschap) komt ook situationeel leiderschap aan de orde, een dienend leider moet zijn leiderschapsstijl aanpassen aan de volwassenheid van zijn team en medewerkers. Een sturende, directieve leider kan dus tegelijkertijd een dienend leider zijn. Interessante observatie!
Natuurlijk worden ook de uitdagingen van diversiteit en organisatiecultuur benoemd, niet altijd even subtiel, maar dat kan ook niet in zo’n compact boek.
Wat mij opvalt is dat uitvergrote persoonlijkheidskenmerken en botsende karakters goed overkomen in fabels (zoals Onze ijsberg smelt) en dat menselijk pinguïn-gedrag impactvoller is dan karikaturaal mensengedrag. Misschien kan Henk Jan in zijn volgende boek beter van Anton en zijn medewerkers dieren maken? Er zijn zo’n 8 miljoen soorten dieren dus keus zat. Anton de Antiloop?
Ik gaf het 3 ½ *
Ken je dit boek? Wat vond je ervan?
Je kunt dit boek kopen o.a. bij
- Managementboek.nl
- Bol.com
- Libris.nl, steun je lokale boekhandel
- Bazarow, steun de schrijver
- Boekwinkeltjes, lekker duurzame exemplaren-met-ervaring
Keus genoeg!
Verder lezen
Een supergoede fabel is het al genoemde Onze ijsberg smelt, wat gaat over verandermanagement. Lees hier mijn recensie van Onze ijsberg smelt.
Ook leuk is Agile leiderschaap (nee geen typo, het gaat over … een schaap), waarin de Agile principes worden uitgelegd door een oude leider in de schaapskudde, aan een betweterige jonge ram. Lees hier mijn recensie van Agile leiderschaap
Er zijn natuurlijk stapels boeken geschreven over leiderschap. De beste vind ik deze.
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken. Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief.
Of abonneer je op de blog-updates!
[email-subscribers-form id=”1″]