Ken je dat? Dat je filmacteurs zó vaak een goede rol ziet spelen dat je naar ál hun films wilt? Dat je álle wedstrijden van je favoriete sporter wilt zien? En dat je ze volgt op sociale media? Dat ze voelen als familie? Dat heb ik nu met mijn favoriete auteurs. Ik lees al hun boeken, zonder op de recensies te wachten. Ik volg ze op social media en lees hun nieuwsbrieven. Ze zijn familie, mijn bureau staat vol met hun foto’s! Ik stel elke maand een familielid aan je voor. Deze maand: mijn ‘neef’ Joris Luyendijk.
Waar schrijft Joris Luyendijk over?
Joris schrijft voornamelijk over cultuur: in verre landen, in bepaalde beroepsgroepen. Maar ook over maatschappelijke kwesties en politiek, wat nauw tegen cultuur aanligt. Vrijwel elk boek is een bestseller geworden, dat is toch wel bijzonder! Wat opvallend is bij de meeste van zijn boeken, is dat het verslag doet van zijn eigen belevenissen binnen een groep mensen, die hij uitvraagt over van alles en nog was. De boeken zijn een vastlegging van endemisch antropologisch onderzoek en bijna biografisch. Zo leer je Joris ook best goed kennen.
Wat valt er nog meer over Joris Luyendijk te vertellen?
Joris werd geboren in Amsterdam en groeide op in Hilversum. In 1990 ging hij een jaar in Amerika studeren en koos voor Kansas, wat hij ‘centraal maar geïsoleerd’ noemt. Weer terug in Amsterdam studeerde hij eerst politicologie, daarna geschiedenis, en tenslotte Arabische en religieuze antropologie. Grappig is dat zijn activiteiten in de jaren erna het best te volgen zijn door zijn boeken te lezen! In 1995 deed hij een jaar onderzoek onder Egyptische leeftijdsgenoten, en dat leverde in 1998 naast een doctoraal ook Een goede man slaat soms zijn vrouw op.
Dat boek was reden voor de Volkskrant en het Radio 1 Journaal om Joris als correspondent Arabische Wereld te vragen. Hij bleef in het Midden-Oosten tot april 2003, waarvan de laatste drie jaar voor NRC Handelsblad en de NOS. Hierover gaat zijn boek Het zijn net mensen. In 2010 werd hij gevraagd om een maand mee te lopen op het Binnenhof in Den Haag. Hierover schreef hij Je hebt het niet van mij, maar… (Joris zegt dat sommige collega’s hier nogal boos over werden). Het volgende avontuur was verhuizen naar Londen, voor het schrijven van een blog in The Guardian over de bankiers in de City, wat resulteerde in Dit kan niet waar zijn. Inmiddels is hij al weer een flink aantal jaren terug in Nederland.
Andere activiteiten
Naast het schrijven van boeken besteedt hij zijn tijd aan verschillende zaken. Vanaf 2006 was hij presentator van Zomergasten, Wintergasten (waarin hij een keer ‘nicht’ Naomi Klein als gast had, wat is de wereld toch klein) en Met het oog op morgen. In 2010 was hij een paar maanden gasthoogleraar op de universiteit van Tilburg. In 2011 deed hij een TEDx-sessie in Amsterdam, over Het delen van onze leercurve. Hij maakte in 2019 een serie podcasts met De Correspondent. Ook schuift hij regelmatig aan bij de seminars en trainingen van collega-antropoloog Danielle Braun. En in 2023 deed hij een theatertour, wat over zijn meest recente boek, De 7 vinkjes, ging.
Joris heeft heel wat prijzen gekregen, met name voor zijn boek Het zijn net mensen. Daarnaast was hij Journalist van het jaar in 2006, en won in 2010 ook de Franse Prix de Assises voor zijn journalistieke werk. Hij heeft sinds begin 2022 zijn eigen Wikipedia-pagina, dat doen weinig Nederlandse auteurs hem na! ‘Nicht’ Jitske Kramer is een van die weinigen.
Welke boeken schreef Joris Luyendijk?
Joris schreef tussen 1998 en 2022 maar liefst 9 boeken. Ik las en recenseerde er 7, en vond er er een aantal échte Must-Reads. Van zijn laatste boek schreef ik een Samenvatting, ik vond het een superbelangrijk onderwerp!
De zeven vinkjes (2022)
Dit boek gaat niet over kansenongelijkheid. Dit boek gaat over dat piepkleine groepje Nederlanders die als enigen niet kunnen weten hoe kansenongelijkheid voelt. Dit zijn de ‘zeven-vinkers’, en juist zij bepalen voor de rest van het land hoe we over kansenongelijkheid praten, en of we er ooit echt iets aan gaan doen. Stel je voor dat je nooit uitsluiting of discriminatie op basis van sociale klasse, cultuur, huidskleur, geslacht, seksuele identiteit of opleiding hebt kunnen ervaren… Hoe werkt zo’n tekort aan levenservaring door in je persoonlijkheid en mensbeeld? In dit boek onderzoekt Joris Luyendijk van binnenuit hoe zijn lichaam, nest en opleiding hem vormden, en wat de ‘zeven-vinkers’ met hun land doen. Koop de Samenvatting in de shop! Lees waarom ik dit een Must Read vind. Lees mijn recensie (4 1/2 *) Koop dit boek bij Bol.
xxxx
Pessimisme is voor losers (2020)
De grote bedrijven boeken recordwinsten en de inkomens aan de top zijn vaak extreem. Aan de onderkant daarentegen neemt de koopkracht nauwelijks toe en groeit de onvrede. Het korte-termijndenken lijkt te regeren, terwijl grote problemen onopgelost blijven, het klimaat en de bestaansonzekerheid voorop. Hoe dat tij te keren? In een spannende briefwisseling discussiëren twee maatschappelijke sleutelfiguren in Nederland over urgente oplossingen. Kees van Lede speelde decennialang een hoofdrol in het internationale deel van het Nederlandse bedrijfsleven. De dertig jaar jongere Joris, die zich als schrijver en journalist regelmatig kritisch uitliet over overheid, media en bankwezen, dient hem van repliek. Zij stellen de cruciale vraag: zijn nu niet de liberalen aan de beurt om een stap terug te doen? Koop dit boek bij Bol.
xxxx
Hoop (2019)
Het zijn vreemde tijden, met veel zorgwekkende ontwikkelingen op politiek, cultureel, maatschappelijk en ecologisch gebied. Daardoor kijkt Joris voor het eerst in zijn leven niet met onvoorwaardelijk vertrouwen naar de toekomst. Tegelijk weet hij dat er ongekend veel goed gaat in de wereld. Het probleem is alleen dat dit lang niet altijd goed zichtbaar is. Daarom vroeg Joris aan 100 wetenschappers, ondernemers en kunstenaars: ‘Hoe houd jij hoop?’ Gerard ’t Hooft (Nobelprijswinnaar Natuurkunde), Louise Vet (hoogleraar Ecologie), Bibian Mentel (atleet), Stine Jensen (filosoof), Griet Op de Beeck (schrijver), Merlijn Twaalfhoven (componist), Jeroen Smit (journalist), Dick Swaab (hersenwetenschapper), en 92 andere experts geven in dit boek hun antwoord. Lees mijn recensie (4*) Koop dit boek bij Bol.
xxxx
Kunnen we praten? (2017)
In 2017 is Joris compleet in verwaring. Trump is net gekozen, de UK koos voor Brexit. Hoe dan? Joris realiseert zich dat hij in een bubbel zit. En vraagt zich af hoe anderen, in hun eigen bubbels, over de wereld en de politiek denken. Daarvoor werd een website gemaakt, waarop iedereen kan reageren op Joris’ eigen gedachten, opgeschreven in dit kleine boekje. Hij heeft het vertrouwen verloren in de traditionele politieke partijen, maar is ook geen fan van de populisten. Joris heeft het o.a. over de immigratie-paradox (niet alle immigranten zijn zo’n voorstander van democratie of gelijkheid voor vrouwen, LGB, etc als wij), het risico van de banken die wel gered maar niet aangepakt worden (sterker nog, er is een baantjes-carrousel tussen banken en overheid), en nog veel meer. Lees mijn recensie (4 *). Koop dit boek bij Bol.
xxxx
Dit kan niet waar zijn (2015)
De weerslag van de twee jaar waarin Joris zich heeft ondergedompeld in het hart van de financiële wereld in Londen. Juist omdat hij geen kenner was van de bankenwereld, was hij de ideale auteur om te onderzoeken wat er gebeurd is: hoe gesloten de wereld van de high finance ook is, velen wilden met hem praten om uit te leggen hoe mooi hun werk was. Hoe zwaar. Hoe interessant. En hoe gevaarlijk. Want de conclusie is even stevig als pijnlijk: de instellingen die ervoor moeten zorgen dat de economie functioneert, kunnen de wereld in de afgrond storten. En dat gebeurt allemaal met de beste bedoelingen door mensen die precies dezelfde zorgen hebben als u en ik, door mensen die de hypotheek moeten betalen en de kinderen op een goeie school wilden hebben. Lees mijn recensie (5*). Koop dit boek bij Bol.
xxxx
Je hebt het niet van mij, maar…: (2010)
Zelf spreken ze van de ‘Haagse kaasstolp’ en van ‘de vierkante kilometer rond het Binnenhof’. De politici, journalisten, voorlichters en lobbyisten die samen ons beeld van de landelijke politiek bepalen, opereren in een zeer aparte biotoop. Ze kunnen vaak minder zeggen dan ze weten, en moeten soms toneelspelen, voor en achter de schermen. Joris liep in 2010 een maand rond in de fascinerende en zo en nu dan verbijsterende, beklemmende wereld van de Haagse politiek. Eén van zijn observaties gaat over de ‘marginaliteit’ van de macht van politici. Die zijn afhankelijk van hun ambtenaren-apparaat en hun zeer summiere fractie-ondersteuning. Ze hebben nauwelijks tijd om zich behoorlijk in te lezen. Wat ze van anderen (de ambtenaren en de lobbyisten) horen, beïnvloedt hun besluitvorming sterk. Lees mijn recensie (4 *). Koop dit boek bij Bol.
xxxx
Het zijn net mensen (2006)
Vijf jaar lang was Joris correspondent in de Arabische wereld. In Het zijn net mensen probeert hij de kloof te dichten tussen wat hij als correspondent met eigen hogen zag, en wat hij daarvan kon laten zien op radio, tv en in de krant. Met pakkende voorbeelden legt hij uit waarom nieuwsmedia slechts een klein deel van de werkelijkheid kunnen weergeven en waarom het voor ons zo moeilijk is iets van het Midden-Oosten te begrijpen. Dit is een uitstekend geschreven en goed gestructureerd boek, het sleurt je mee in het dagelijks leven van een correspondent en geeft, voor zover mogelijk, een goed beeld van het leven in de beschreven landen. Joris’ aarzelingen, zijn zich ontwikkelende kritische houding, cynisme bijna, zijn goed beschreven, terwijl er nergens echt een oordeel wordt geveld. Lees waarom ik dit een Must Read vind. Lees mijn recensie (4 1/2 *). Koop dit boek bij Bol.
xxxx
Een tipje van de sluier: islam voor beginners (2001)
Moeten vrouwen een sluier dragen en mannen een baard? Moet je een dief zijn hand afhakken en een moordenaar zijn hoofd? Wat voor man was Mohammed? Is de Islam de nieuwe vijand?
Steeds meer mensen in het Westen komen in aanraking met de Islam, op vakantie, op het werk, op school of privé. Daarbij rijzen vragen die vaak onbeantwoord blijven.
Een tipje van de sluier is de ideale eerste stap voor iedereen die meer wil weten over de Islam. In kort bestek en met kleurrijke voorbeelden leidt Joris die buitenstaander langs het heden en verleden van de snelst groeiende godsdienst ter wereld. Koop dit boek via Bol.
xxxxxx
Een goede man slaat soms zijn vrouw (1998)
Lang voordat immigratie van moslims in Nederland een hot issue werd, probeerde Joris het omgekeerde: integreren in een islamitisch land. Hij schreef zich in aan de Universiteit van Caïro en leefde een jaar lang tussen Egyptische leeftijdgenoten. Joris sprak met hen over liefde, islam, het Westen, seks, democratie, homo’s, joden, fundamentalisme, emancipatie en de zin van het bestaan. “Andere volken zien mij niet als superieur en willen niet worden zoals ik. Deze aardverschuiving in mijn wereldbeeld besloot ik centraal te zetten in dit boek. Daarom ook koos ik de titel; een meisje dat zegt dat een kerel die nooit de handen laat wapperen, geen geloofwaardige huwelijkskandidaat is… Verder van mijn westerse mens- en wereldbeeld kon ik niet komen.” Lees mijn recensie (4 *). Koop dit boek via Bol.
(Deze informatie komt uit Wikipedia, JorisLuyendijk.nl, Bol.com, Twitter (Ach ja.))
Meer weten over mijn familie?
- In januari 2023 stelde ik neef Menno Lanting voor.
- En in februari nicht Jitske Kramer.
- In maart was de beurt aan neef David Graeber.
- April was voor nicht Naomi Klein.
- In mei stelde ik neef Joris Luyendijk voor.
- En in juni nicht Margriet Sitskoorn.
- In juli was de beurt aan neef Daniel Pink.
- Augustus was voor nicht Mariana Mazzucato.
- In september stelde ik oom Jos Burgers voor.
- En in oktober nicht Danielle Braun.
- In november was de beurt aan oom Stephen R. Covey en zijn kinderen.
- December was voor nicht Brené Brown.
- In januari 2024 stelde ik neef Martin van Staveren voor.
- En in februari nicht Japke-d. Bouma.
- In maart was de beurt aan neef Walter Isaacson
- April was voor nicht Kate Raworth.
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken. Abonneer je hier op de kwartalige nieuwsbrief of op de wekelijkse blog-updates!